بزرگنمايي:

پیام مازند - ساری - بهار که نزدیک می شود در مناطق مختلف کشور کاشت نهال فراگیر می شود ، به این امید که با زنده شدن طبیعت ، نهال های کاشته شده هم در خاک ریشه کنند و پس از مدتی به ثمر بنشینند.
به گزارش خبرنگار ایرنا ، این روزها در مناطق مختلف مازندران بویژه در ورودی برخی از روستاهای پرجمعیت افرادی با کامیون و وانت بار مشغول عرضه و فروش انواع نهال های مثمر از مرکبات گرفته تا سیاه ریشه هستند ، ولی آنچه که در این میان مغفول می ماند پیام این ضرب المثل توسط خریداران است که " هر گردی ، گردو نیست " و با کاشت هر نهال متفرقه ، به جای زنده کردن طبیعت ، ویروسی ناشناخته وارد بدن محیط زیست می شود.
کاشت ، اصلاح و نوسازی درختان بویژه مرکبات در ماه اسفند هر سال ، یکی ازفعالیت های مهم کشاورزی در کشور از جمله استان های شمالی است و به همین دلیل هم فروش نهال در هر کوی و برزن در این مناطق ، بازار داغ و سودآوری را رقم می زند که مثل هر بازار دیگر ، خالی از سودجویی و بی مسئولیتی نیست.
استفاده از نهال های شناسنامه دار و کیفی متناسب با اقلیم با هدف رسیدن به تولید و بهره وری پس از انتظار حداقل سه ساله و در بعضی از گونه ها نظیر گردو تا هفت ساله ، نخستین گام در باغداری است ،اما وجود انواع نهال های متفرقه که به راحتی در دسترس قرار می گیرد ، باغداری مازندران را بشدت تهدید می کند.
فعالیت گسترده افراد متفرقه و گاهی ناآشنا برای عرضه نهال های متفرقه و بی توجهی برخی باغداران در انتخاب نهال های سالم و شناسنامه دار در حالی است که فعالیت نسبی کشاورزی مازندران باغبانی است .
سالانه از 160 هزار هکتار باغ های مازندران که حدود 110هزار هکتار آن فقط باغ مرکبات است ، 2 میلیون و 500 هزار تن انواع مرکبات و از حدود هفت هزار هکتار باغ کیوی حدود 190 هزار تن کیوی برداشت می شود.
** تلاش بی ثمر
ضرورت و اهمیت انتخاب واریته مورد نظر و سالم در باغداری چه در زمین های خرد و بزرگ به این است که پس از انتظار حداقل سه سال باید به تولید محصول برسند و نمونه های زیادی از خرید نهال های متفرقه وجود دارد که باغداران نهال پرتقال را خریداری کرده اند که بسیار حساس به سرما و آفات بوده و محصول آن نیز کیفی نبود و حتی نهال اصلا رشد نکرده و متناسب با آب و خاک منطقه نبود.
اگر چه واقعیت این است که بخش زیادی از فعالیت باغداری در مازندران مربوط به زمین های کوچک و خرد هزار تا سه هزار متر مربع به صورت سنتی و بدون دانش فنی است ، اما کارشناسان معتقدند با تعریف دقیق کشاورزی می توان از زمین های کوچک به درستی استفاده کرد.
کارشناسان باغبانی معتقدند ، از آنجایی که بیشتر نهال ها در فاصله زمانی سه سال به بالا به محصول می نشینند ، خرید نهال از نهالستان های دارای مجوز و گواهی قرنطینه علاوه بر حصول اطمینان نسبت به سالم بودن نهال ، باروری و محصول دهی کیفی نهال نیز تضمین می شود.
آنان تاکید می کنند که استفاده از نهال های غیرمجاز و فاقد شناسنامه که در محیطی نامطلوب تولید می شود ، موجب به خطرافتادن باغ های قبلی به همراه باغ های جدیدالاحداث می شود.
** طمع ارزانی
بررسی ها نشان می دهد که اختلاف قیمت یا ارزان بودن و دسترسی آسان مهم ترین علت خرید نهال از فروشندگان متفرقه در مازندران است ، موضوعی که نیازمند رصد و نظارت مسئولان و برخورد با افراد سودجوست.
یکی کشاورزان که در حال خرید نهال از یک فروشنده متفرقه در مسیر جاده بابل به آمل در ورودی روستای امین آباد بخش لاله آباد بود و فروشنده هم انواع نهال مرکبات از جمله پرتقال تو سرخ ، نارنگی پج و سیاه ریشه های گلابی ، گردو و شلیل را پشت وانت بار عرضه می کرد، به خبرنگار ایرنا گفت : قیمت نهال هایی که اینجا عرضه می شود نصف قیمت نهالستان های رسمی است.
سید رمضان علی نیا افزود : در حالی که هر قلم نهال پرتقال توسرخ در نهالستان به قیمت 15 هزار تومان عرضه می شود ، فروشنده وانت باری آن را به قیمت هشت هزار تومان عرضه می کند ، گذشته از این که درست در حاشیه روستا مستقر است و هزینه حمل و نقل هم نداریم .
وی با اذعان به این که خرید نهال از افراد متفرقه با خطراتی همراه است ، گفت : این که کارشناسان بر توجه به سلامت و کیفیت نهال تاکید دارند و خواستار خرید آن از نهالستان های رسمی هستند ، موضوع مهمی است ولی برای من که فقط دو قلم نهال لازم دارم رفتن به نهالستان هزینه بر است ضمن این که وقتش را هم ندارم .
** خود فریبی همراه با آگاهی
مدیر یکی از نهالستان های رسمی مازندران هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از افزایش استقبال باغداران برای خرید انواع نهال از نهالستان ها خبر داد و گفت : تجربه تلخ و خسارت کاشت نهال های متفرقه و بدون شناسنامه سبب شد تا باغداران خرد هم برای تهیه نهال به نهالستان مراجعه کنند.
سید عباس میرنیا افزود : البته همچنان شماری از افراد به صورت متفرقه انواع نهال ها بویژه سیاه ریشه را از استان های مختلف به مازندران منتقل می کنند و براحتی هم می فروشند ، چون بخشی از خریداران با علم به این که خرید نهال از افراد متفرقه تبعات منفی دارد باز هم شانس خود را به آزمایش می گذارند.
وی توضیح داد : با این که میزان آگاهی باغداران افزایش یافته ولی باز هم برخی از باغداران فریب ارزانی نهال را می خورند که عمده اشان هم از باغداران خرد هستند و استدلالشان هم در خرید نهال از افراد متفرقه این است که با خرید این تعداد نهال حتی اگر به ثمر ننشیند زیاد ضرر نمی کنند و به همان اندک شانسی که برای خود متصورند ، متوسل می شوند .
این کارشناس صاحب نهالستان گفت : تا زمانی که نهال های متفرقه براحتی در دسترس مردم قرار می گیرد ، این وضعیت ادامه دارد و راهش این است که دستگاههای مسئول با فروشندگان نهال متفرقه برخورد کنند و این کار براحتی هم شدنی است.
وی افزود : واقعیت این است که خریداران خرد به این مشکل فکر نمی کنند که اگر نهالی مریض باشد ، بیماری را به باغ های همسایگان هم سرایت می دهد و مسئولان باید برای جلوگیری از ضربه فنی شدن باغداری در مازندران جلوی فروشندگان متفرقه را بگیرند یا آنها را ساماندهی کنند.
میرنیا با بیان این که باغداران اصولا برای نوسازی و اصلاح باغات خود حتی اگر کمتر از 2 هزار متر مربع باشد به نهالستان ها برای تهیه نهال مراجعه می کنند ، گفت : اکنون قیمت انواع نهال پرتقال توسرخ از جمله واریته "کاراکارا " 15تا 20 هزار تومان است که این نوع نهال در خیابان ها به صورت متفرقه کمتر از هشت هزار توان عرضه می شود.
وی توضیح داد : نهالی که به قیمت هشت هزار تومان عرضه می شود به این معناست که یک جای کار فروشنده می لنگد برای این که در حال حاضر قیمت تمام شده هر قلم نهال بیشتر از 10 هزار تومان است .
** باغداران فریب ارزانی نهال ها را نخورند
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت : هر چند نهال های تولیدی در این استان به نسبت نهال های دیگر استان های کشور گران تر است ، اما باغداران خطر پذیری نهال های ارزان محتمل به آفت و بیماری را مورد توجه قرار بدهند.
عبدالرحمن زاغی علت گران تر بودن نهال تولیدی مازندران را ارزش اقتصادی بالای زمین در این استان و نهایتا بالا بودن هزینه تمام شده دانست و افزود : توجه به این نکته که سرمایه گذاری و رسیدن به تولید محصولات میوه های هسته دار نظیر پرتقال ، گردو و سیب پس از سه تا 9 سال است ، خریدن نهال از نهالستان های رسمی و دارای شناسنامه استان را توجیه پذیر می کند برای این که ضریب خطر پذیری آن اندک است.
زاغی به وجود 2 نهالستان پرورش نهال های هسته دار و دانه دار انار و گردو ، 2 نهالستان زیتون و همچنین چندین نهالستان مرکبات در استان اشاره کرد و گفت : تمام این نهالستان ها تحت نظارت سازمان جهاد کشاورزی قرار دارند و جوابگوی نیازهای استان نیز هستند.
مدیر حفظ نباتات مازندران افزود : این نهالستان ها به صورت دوره ای تحت نظارت کارشناسان باغبانی ،حفظ نباتات و مراکز تحقیقات استان قرار می گیرند.
** ممنوعیت جا به جایی نهال بین استان‌ها
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران همچنین با اعلام این که هرگونه جا به ‌جایی نهال بین استان‌ها منوط به داشتن گواهی بهداشت نباتی و با هماهنگی مدیریت حفظ نباتات استان مبدا و مقصد است امکان‌پذیر است ، گفت : متقاضیان نهال برای احداث باغ از تولیدکنندگان مجوز‌دار نهال در استان خرید کنند تا هم آسیبی به باغ های قدیمیشان نرسد و هم دچار ضرور و زیان نشوند.
وی افزود : در صورت مشاهده توزیع‌کنندگان نهال که بدون مجوز و داشتن گواهی قرنطینه اقدام به فروش و جا به ‌جایی نهال بین استان‌ها ‌کنند ،از طریق دستگاههای تعزیراتی و انتظامی مورد پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.
آفت و بیماری ها از نکات مهم و قابل توجه در باغداری مازندران است که باید مورد توجه قرار بگیرد و مگس میوه به عنوان مهمترین آفت همچنان باغداری استان را تهدید می کند.
متخصصان و کارشناسان کشاورزی ،خسارت های کشاورزی را به 2 دسته زنده شامل انواع بیماری و آفات و غیر زنده شامل حوادث طبیعی سیل ،توفان و خشکسالی تقسیم بندی می کنند که امروز همه این عوامل کشاورزی مازندران را به شدت دچار خسارت می کند.
** ضرورت نگاه به بازار مصرف در انتخاب نهال
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ضمن تاکید بر خرید نهال دارای برچسب گواهی سلامت و کد مخصوص همان رقم ، گفت که باغداران در اصلاح و نوسازی باغات از نهال های پرتقال توسرخ و نارنگی های زودرس استفاده کنند.
هادی ایزدی خطاب به باغداران تاکید کرد : نهالی که دارای برچسب گواهی سلامت هستند ،در صورت هر گونه خسارت آفتی و یا ندادن محصول مورد نظر قابل پیگیری و از سوی تولید کننده نهال جبران خسارت می شود.
وی با اشاره به این که در یک دهه اخیر با اجرایی شدن طرح اصلاح و نوسازی ،حدود 70درصد درختان مرکبات استان زیر کشت رقم پرتقال تامسون رفته است ، افزود: با توجه به خاصیت صد درصدی تازه خوری و تولید مازاد بر مصرف آن ، امروز با چالش بازار این میوه مواجه هستیم.
این مسئول با اشاره به این که اکنون کمتر از 10 درصد باغ های نارنگی استان را ارقام جدید میان رس پیچ و کلمانتین با تولید متوسط 50تن در هر هکتار تشکیل می دهد ،گفت : رقم نارنگی " اونشو " هم 60 درصد باغ های نارنگی استان را شامل می شود.
وی از رقم " میاکاوا " با تولید 70تن در هکتار به عنوان دیگر رقم نارنگی استان مازندران یاد کرد و افزود : 30 درصد از باغات نارنگی استان از این رقم هستند که می تواند بیشتر شود.
ایزدی با اشاره به این نکته که هرچه سن درختان بالاتر برود، میانگین تولید نیز افزایش می یابد، گفت: تمام ارقام نارنگی مقاوم در برابر سرما هستند و عطر و طعم خوبی دارند.
وی از باغداران مازندران خواست تا در ادامه اصلاح و نوسازی باغات مرکبات به رقم جدید نارنگی کلمانتین و پیچ به دلیل بازار پسندی داخلی و خارجی بیشتر توجه کنند.
این مسئول به 2 رقم پرتقال توسرخ "تاراکو " و "کاراکارا" به عنوان مهم ترین رقم مورد تایید موسسه تحقیقات مرکبات کشور اشاره کرد و گفت : به اندازه کافی نهال های این ارقام در استان وجود دارد.
بر اساس آمار رسمی جهاد کشاورزی مازندران امسال حدود 2م یلیون 500 هزار تن انواع مرکبات در استان تولیدشده است.
**حساسیت و کنترل جدی پلیس نسبت به جا به جایی نهال
فرمانده پلیس راه مازندران هم گفت که بر اساس قوانین و مقررات کامیون ها و وانت بارهایی که کالاها را با فاصله بیشتر از 25کیلومتر از مبدا تا مقصد حمل می کنند، باید بارنامه داشته باشند.
سرهنگ علیرضا قدمی افزود : به طور یقین نهال هایی که خارج استان وارد می شود، باید بارنامه داشته باشد و پلیس نسبت به جا به جایی و حمل نهال نیز در استان بویژه زمان کاشت حساسیت بیشتری را دارد.
6990/1654