چاپ

پیام مازند - اگر می خواهیم در آینده فرزندان ما قادر باشند مشکلات خود را حل کنند و از ظرفیت و نیروی خلاق خود استفاده کنند باید از مداخله در مشکلات آن ها پرهیز کنیم.
مردم در مواجهه با مسایل و مشکلات زندگی به دو صورت مساله مدار(عاقلانه و منطقی ) و هیجان مدار(هیجانی و احساسی )عکس العمل نشان می دهند.
گروه اول مشکلات خود را به شیوه ای عاقلانه و منطقی با تلاشی بی پایان به صورت ریشه ای حل می کنند و گروه دوم ذره ای فکر نکرده و به جای حل مساله وقت خود را بیشتر به غصه خوردن می گذرانند این گروه علاوه بر اینکه قادر به حل مساله خود نیستند به دلیل رفتار هیجانی و غرق شدن در هیجانات و احساسات خود و همچنین پذیرفتن مشکلات و غیر قابل حل دانستن آن، با مشکلات بدتری نیز روبرو می شوند و اگر هم به راه حلی دست یابند راهکار آن ها صرفا منجر به تسکین موقت می شود و عواقب آن بسیار ناخوشایند خواهد بود ودر زندگی چنین افرادی( ای کاش) و پشیمانی زیاد است.
بنابراین برای اینکه فرزندان ما در آینده قادر باشد به شیوه منطقی و عاقلانه مسایل خود را به ویژه در شرایط پیچیده امروز حل کنند نیاز است مهارت حل مساله را از کودکی بیاموزند.
آموختن این مهارت از انجا اهمیت دارد که بنظر می رسد یکی از دلایل افزایش میزان آمار مشکلات در جامعه در بعد فردی ،از قبیل اعتیاد ،طلاق ،انواع جرم و بزهکاری ،افسردگی و ...عدم شناخت و استفاده نکردن افراد از ظرفیت ها و توانمندی ذهن بشر و نیروی عظیم تفکر خلاق در جهت حل مساله و عدم آموزش آن در مراکز آموزشی به ویژه در نظام آموزش و پرورش است .
چگونه می توان مهارت حل مساله را از کودکی آموخت ؟
تقویت قدرت پرسشگری
از آنجایی که تفکر حل مساله از کودکی از سن سه سالگی آغاز می شود مهمترین نکته در آموزش مهارت حل مساله تقویت حس پرسشگری است بنابراین می توان برای آموزش این مهارت،مسایل آنهارا به صورت سوال مطرح کرد متاسفانه از جایی که در نظام آموزش و پرورش بیشتر به محفو ظات توجه شده است بنابراین کمتر به پرورش رشد فکری و حل مساله اهمیت داده شده است ، در صورتی که در کشورهای توسعه یافته به سوال دانش آموزان نمره می دهند.
یکی از عواملی که فکر را فعال کرده و باعث رشد فکری می شود سوال کردن است، پرسیدن و سوال کردن به دلیل انرژی که می آفریند شاه کلید حل مسائل است.
برای هر پرسش پاسخی خواهید یافت. این یعنی توانایی ،خلاقیت و قدرتی که همه ما از آن برخورداریم و ازمهمترین ویژگی های پرسشهای مثبت و نیرو بخش این است که به جای تمرکز بر مشکل بر راه حل متمرکز می شوید و این شیوه شما را وادار به عمل می کند و راه های بیشتری را به ذهن شما خطور می کند و به شما آگاهی ،درک و بینش نو نیز می بخشد.
چند گام برای اموزش حل مساله به کودکان
گوش کردن به حرف ها ،احساسات و نیازهای کودکان
وقتی احساسات و نیازهای بچه ها مورد احترام ،شناسایی و تصدیق قرار می گیرند آنها قادر خواهند بود مسایل خود را حل کنند.
خلاصه کردن حرفها و نظرات بچه ها
والدین می ترسنداگر به احساسات بچه ها جواب دهند کارها بدتر می شود اما درست خلاف این است کودکی که کلماتی برای آنچه تجربه کرده است می شنود عمیقا آرامش می یابد زیرا می بیند کسی به احساس باطنی اش اگاهی پیدا کرده است.
کودک نیاز ندارد که احساساتش مورد موافقت قرار گیرد بلکه می خواهد ما احساسات او را بفهمیم، جمله تو واقعا حق داری ممکن است لحظه ای رضایت بخش باشد اما می تواند مانع تفکر کودک در باره عمل خود باشد برای همدلی با کودک می توان احساسات کودک را با کلماتی نظیر آه، راستی، آفرین، صحیح، متوجه شدم ، تایید کرد.
با تایید احساسات کودک کم کم از آشفتگی بیرون می آید و بتدریج میتواند به مشکل خود فکر کند.
ابراز احساسات و نیازهای والدین
برای اینکه کودکان حالت دفاعی به خود نگیرند بجای اینکه آنها را سرزنش کنیم باید واقعه را برا آنها توصیف کنیم سعی کنیم احساسات خود را بطور خلاصه بیان کنیم مثلا :من ناراحت می شوم اتاق شلخته و بهم ریخته است.
یادداشت کردن پیشنهادها بدونه ارزیابی
ابتدا راه حل های کودکان را یادداشت کنید بدونه قضاوت کردن، در غیر اینصورت جلوی فکردن آن ها را می گیرید.
تصمیم گیری و انتخاب
با ارزیابی سود و زیان ، معایب و محاسن و آثار و پیامدها ی آن ها با هم، تصمیم بگیرید کدام راه حل را دوست دارید و برنامه تان را با آن عملی می کنید.
اگر می خواهیم در آینده فرزندان ما قادر باشند مشکلات خود را حل کنند و از ظرفیت و نیروی خلاق خود استفاده کنند باید از مداخله در مشکلات انها پرهیز کنید و در صورت کمک به او تلاش کنید. کمک های ما غیر مستقیم بوده و باید مراقب باشیم این کمک ها مانع فکر کردن و استقلال او نباشد و از کوچکی مسولیت پذیری را به شیوه های متفاوت، برای نمونه با تقسیم کارها در منزل یا بیرون به او بیاموزیم.
تهیه و تنظیم: فاطمه خراسانی
انتهای پیام