چاپ

پیام مازند - توسعه پایدار، مفهوم جدیدی است که پس از انقلاب صنعتی شکل گرفت و با پردازش معضلات ایجاد شده در رابطه با صنعتی شدن شهرها از طریق پیوند بین ابعاد مختلف توسعه (اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی) پدیده نوینی را پایه گذاری کرد .
توسعه پایدار با 2 رویکرد طبیعت گرا و انسان مدار، دربردارنده مفاهیم ارزشمندی در زمینه حفظ، ارتقاء و بهبود سلامت انسان ها و نظام های اکولوژیکی در بلند مدت و تأمین نیازهای بشری، بدون از بین بردن داشته های نسل های آتی است که ابعاد متنوعی چون پویایی اقتصادی، محیط زیست قابل زندگی و برابری اجتماعی را در بر دارد. در واقع توسعه پایدار، مفهومی منبعث از تحمیل الزامات زیست محیطی بر فرآیند توسعه اقتصادی و اجتماعی است که یکی از اصول پایه ای آن، بهره برداری از محیط زیست و حفاظت از آن است .
از آنجائیکه اهمیت حفظ و حراست از محیط زیست همواره اولویت اول و اصلی تمامی زمینه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، علمی و آموزشی بوده بنابراین حق داشتن محیط زیست سالم توام با توسعه با درنظر گرفتن منافع نسل حال و آینده در مقوله توسعه پایدار گنجانده شده است. در واقع حق بر محیط زیست سالم به معنای برخورداری انسان ها از محیطی پاک، هسته توسعه پایدار را تشکیل می‌دهد بر این مبنا توسعه اقتصادی و اجتماعی در صورتی قابل قبول است که شرایط محیط زیستی لازم برای ادامه حیات نسل حاضر و نسل های آینده را با چالش روبرو نسازند.
محیط زیست به عنوان بستر همه تحولات مرتبط با زندگی انسان ها بوده و در حقیقت ظرفی است که پذیرای آثار و تبعات و نحوه برخورد با طبیعت است. حفاظت از محیط زیست دارای چنان اهمیتی است که می توان تمامی عوامل دخیل در زندگی بشر را در ذیل آن تعریف نمود بدین معنی که بدون محیط زیست سالم امکان هیچ گونه توسعه پایدار که بتواند نیاز واقعی نسل بشر را مرتفع کند وجود ندارد و چنانچه در روند توسعه یافتگی توجه کافی به محیط زیست کشور نشود این مقوله به ضد توسعه تبدیل خواهد شد.
در این میان وظایفی بر عهده شهروندان، ارگان ها و بخش خصوصی قرار داشته که می توان با آموزش و القای فرهنگ و بهره گیری از ظرفیت سمن ها محیط زیست سالم در کنار توسعه پایدار را رقم زد .
حفاظت از محیط زیست از منظر یک عضو فعال NGO
عضو تشکل مردم نهاد جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست تنکابن در گفت و گو باایسنا مازندران، اظهار کرد: حفاظت از محیط زیست نه تنها بر طبق اصل 50 قانون اساسی بلکه به حکم عقل، عرف و اخلاق برعهده تمامی افراد جامعه بوده و حقوق و وظایف شهروندان در حفظ محیط زیست پیوستگی عمیقی با یکدیگر دارد.
فاطمه عشوری فر حقوق شهروندی و احترام به آن توسط دولت ها را ضروری دانست و تصریح کرد: به رسمیت شناخته شدن حقوق شهروندی باعث شده تا به جای احساس جبر، شهروندان مسئولانه و متعهدانه به حفاظت از محیط زیست روی آورند.
وی موفقیت مدیران شهری و ارگان های متولی این حوزه را در گرو مشارکت فعالانه، داوطلبانه و خودجوش شهروندان عنوان و با تاکید بر مقوله آموزش در بالابردن سطح آگاهی مردم در مورد ارتباط و پیوستگی اجزای اکوسیستم ها و محیط زیست شهری، گفت: مردم باید به این سطح از آگاهی برسند که ارتباط انسان با محیط زیست یک رابطه متقابل، چند سویه و متاثر از هم بوده و حفظ تعادل در این ارتباط به حفظ حیات بشر منجر خواهد شد.
عضو تشکل مردم نهاد جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست تنکابن با اشاره به اینکه کره زمین تنها بستر زندگی در جهان است، به بررسی دلیل سهل انگاری و بی توجهی مردم در زمینه حفظ و حراست از محیط زیست پرداخت و افزود: عدم آگاهی کافی منبعث از عدم آموزش کافی و صحیح بویژه از سنین پائین عمده علت کم توجهی به محیط زیست است و این موضوع باید در سنین پایه هرچند با گام های کوچک و پیشرفت های اندک نهادینه شود.
این عضو فعال تشکل های مردم نهاد غرب استان مازندران، با بیان اینکه انجام وظایف دستگاه ها و نهادهای مرتبط با محیط زیست در سطوح پایه، میانی و کلان به شکل گسترده موجب ایجاد انگیزه و اشتیاق در مردم می شود، تاکید کرد: ارگان ها و ادارات مرتبط باید جدا از وظایف ذاتی و روزمره خود برای اثر بخشی بیشتر اقدامات، نه تنها حقوق شهروندان و سمن های محیط زیستی را به رسمیت شناخته بلکه باید برای توانمندسازی آن ها به عنوان بازوان توانمند خود برنامه ریزی و فعالیت نمایند .
عشوری فر فرهنگ احترام به محیط زیست را یک شیوه تفکری برگرفته از حس ناب انسانی و باورهای اخلاقی قدرتمند معرفی و خاطرنشان کرد: نگرش افراد به محیط زیست در 2 قالب انسان محور و زیست محور مورد سنجش قرار می گیرد که بر این اساس تنها انسان زیست محور حق و حقوق محیط زیست را رعایت و ادا کرده و شاخص توسعه را از منظر محیط زیست قابل درک می داند اما در نگرش مخالف که غالب افراد جامعه، بهره برداران و سیاستمداران از آن جمله اند تنها منفعت شخصی و رفاه به هر قیمتی در اولویت قرار دارد .
وی تصریح کرد: آگاهی رسانی و ایجاد علاقه در مردم برای جلب مشارکت بیشتر، نظارت بر فعالیت ها و وظایف ارگان های مرتبط با محیط زیست با پیگیری کاستی های موجود و ارائه پیشنهادات، اقدامات کمکی به ارگان ها و مطالبه گری در مورد وضع قوانین و سیاست های محیط زیستی از نقش های موثر سمن ها است .
عضو تشکل مردم نهاد جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست تنکابن خاطرنشان کرد: سمن های کشورهای پیشگام در عرصه محیط زیست دارای توسعه، سازمان یافتگی و قدرت بوده و در برخی کشورهای توسعه یافته مردم در چندین تشکل مردم نهاد فعالیت دارند مضاف بر اینکه فعالان محیط زیست با جلب مردم از طریق اعتماد سازی به اصلاح رفتار، نگرش و الگوی مصرف و بهره برداری با تمرکز بیشتری می پردازند .
عشوری فر آموزش به مردم را باعث ایجاد حس خلاقیت، پرسشگری، افزایش آگاهی عمومی و تخصصی، تبلور رفتارهای آگاهانه و اسباب پویایی جامعه دانست و افزود: آموزش می تواند نقش فرهنگ سازی و توانمندسازی شهروندان را در اجرای امور محیط زیستی با عنوان مثال در فرآیند تفکیک و کاهش تولید زباله به دنبال داشته باشد.
عضو تشکل مردم نهاد جمعیت مبارزه با آلودگی محیط زیست تنکابن گفت: اجرای سیستم ها و فعالیت های محیط زیست محور و بدور از شعار زدگی در کنار حس مطالبه گری شهروندان و سمن ها همراه با برنامه ریزی مدون، سیستماتیک و اصولی با حمایت همه جانبه می تواند برای نجات از شرایط کنونی راهگشا باشد.
وی با اشاره به اینکه میزان مشارکت مردم با میزان آگاهی، آموزش، اعتماد مردم و نیز زیرساخت های موجود پیوند دارد، گفت: مشارکت یک حرکت آگاهانه، فعال و آزاد همراه با تعهد و مسئولیت است و موجب انتفاع تمام گروه های ذینفع می شود که می توان با تشویق فعالیت های گروهی داوطلبان به میزان مشارکت مردم افزود.
عشوری فر خطاب به مسئولین خواستار جلب اعتماد مردم با پرهیز از شعار زدگی، بیان صداقت و شفافیت شد و بیان کرد: دولت ها می توانند با آموزش های مدون و عملی محیط زیستی بوسیله فراهم کردن ساختار و تجهیزات موردنیاز با ایجاد همبستگی و مشارکت شهروندان گام های موثری در حفظ و پایداری محیط زیست بردارند.
عمل به قانون بدیهی ترین وظیفه نهادها است
رمضان نصراله تبار در گفت و گو با ایسنا مازندران، با بیان اینکه محتوای کتب آموزشی و درسی دارای کمترین درجه اهمیت و توجه به محیط زیست بوده، اظهار کرد: عمل به قانون تنها و بدیهی ترین وظیفه نهادها است زیرا مقررات و دستورالعمل ها خلاء قانونی نداشته و مشکل در عدم اجرای قوانین است.
عضو کانون حامیان توسعه پایدار شهرستان بابل تصریح کرد: تجربه های ملی و محلی در مناطق مختلف جهان نشان می دهد که هر اندازه شهروندان خود را در حفظ محیط زیست مسئول بدانند شاهد تعامل بین انسان و طبیعت خواهیم بود زیرا دولت ها ظرفیت های محدودی برای حراست از محیط زیست بدون مشارکت شهروندان دارند.
نصراله تبار عدم عمل به ضوابط سند تفصیلی شهرسازی را یکی از مصادیق عمل از انجام وظایف ذاتی سازمان ها معرفی کرد و گفت: عدم تمکین به قانون در مواردی مانند تجاوز به حریم جنگل ها، منابع طبیعی و محیط زیستی کشور از دیگر موارد قابل طرح تحت عنوان عدم انجام وظایف بدیهی سازمان ها، نهادها و دستگاه های اجرایی است.
وی حرکت و فعالیت سمن ها را سبب آگاهی بخشی و بسیج مردم برای حفظ محیط و منابع طبیعی و نیز زمینه ساز فشار مردم بر روی دستگاه ها برای برخورد منطقی تر با محیط زیست قلمداد کرد و افزود: آزاد بودن فضای مطبوعاتی و نقد در کشورهای دیگر نظیر تظاهرات مردمی برای حمایت از محیط زیست توانسته کشورهای توسعه یافته را در جایگاه بالاتری در این زمینه قرار دهد.
عضو کانون حامیان توسعه پایدار بابل با بیان اینکه هرچه سمن ها فعال تر باشند دولت ها ناچار به تمکین بیشتر به مدیریت شهری خواهند، گفت: مهمترین عامل حفظ محیط زیست، نوع نگرش و رویکرد مدیران و سیستم های شهری است که در این زمینه رویکردهای ما بسیار عقب افتاده است به طور مثال عدم اطلاع و اعتقاد مدیران شهری به مقوله محیط زیست، تراکم روز افزون جمعیت شهری، خالی شدن روستاها و رواج مشاغل سودآور ضد محیط زیستی است.
نصراله تبار با اشاره به اینکه اگر هر فرد، محیط زیست خود را تنها آپارتمان و چهاردیواری خود محسوب نکرده و نسبت به پیرامون خود احساس مسئولیت کند هرگز شاهد محیطی ناپاک نخواهیم بود، افزود: ملزم کردن غرص تنها یک درخت در پایان کار به ازای هر واحد در مجتمع های مسکونی توسط شهرداری ها و یا ملزم کردن واحدهای تجاری به نگهداری از درخت های کنار خیابان و اطراف آن تنها نمونه های کوچکی از کارهایی است که می تواند به سادگی در جهت حفظ و پایداری محیط زیست در دستور کار قرار گیرد.