بزرگنمايي:
پیام مازند- بازار غیرمجاز پرندگان مهاجر در فریدونکنار ، به گفته دوستداران محیط
زیست سال هاست که به بارانداز فروش لاشه و حتی زنده گونه های مختلف پرندگان
مهاجر از سراسر مازندران و حتی استان های همجوار تبدیل شده است ، بازاری
که گویی فعالان آن از مصونیت آهنین برخوردارند و هیچ مصوبه ای قادر به
ایجاد خلل در کسب و کار متخلفانه آنان نیست.
این روزها ، با وجود اینکه بخش زیادی از پرندگان مهاجر از شمالگان به
خطه سرسبز مازندران نرسیده اند و تنها پیشقراولان آنها دانه چین تالاب ها ،
آب بندان ها و مزارع شالیزاری شده اند ، بازار پرندگان فریدونکنار با
پیشدستی بساط حراج لاشه این مهمانان پرمنفعت و بی آزار را پهن کرده است .
رونق فعالیت این بازار غیرقانونی در حالی است که هفته گذشته محیط زیست
مازندران نسبت به آغاز دوباره فعالیت آن همزمان با کوچ پرندگان
زمستان‌گذاران به تالاب، آببندان و آبگیرهای استان هشدار داده بود و مهم تر
از آن قانون برای شکارغیرمجاز انواع مختلف پرندگان بین یک میلیون و 500
هزار ریال تا 2 میلیارد ریال جریمه تعیین کرده است. مثلا جریمه هر بال
خوتکا یک میلیون و 500 هزار ریال ، هر بال اردک دم سیاه 6 میلیون ریال ، هر
بال غاز پیشانی سفید 12 میلیون ریال و میش مرغ و سیاه خروس 300 میلیون
ریال است.
مشاهدات میدانی از بازار پرندگان فریدونکنار از فعالیت
بی دغدغه این بازار غیر مجاز حکایت دارد ، بازاری که طی سال های گذشته
بارها و بارها وعده تعطیلی آن به دوستداران محیط زیست داده شده بود.
در حال حاضر حدود 20 فروشنده در این بازار فعالیت دارند. مرغابی، غاز ،
خوتکا و چنگر از پرندگان مهاجر پیشقراولی هستند که کمتر از یک ماه از
ورودشان به مازندران می گذرد و این روزها لاشه هایشان در این بازار به وفور
قابل مشاهده است. قیمت ها نیز امسال جذابیت ویژه ای هم برای فروشندگان
متخلف و شکارچیان غیرمجاز دارد . مثلا قیمت هر جفت لاشه غاز 700 هزار تومان
است ، مرغابی جفتی 400 هزار تومان به فروش می رسد. خوتکا که محلی ها از آن
با نام « چهارتایی » یاد می کنند با توجه به اندازه اشان هر چهار عدد
بین 250 هزار تا 300 هزار تومان قیمت می خورد و چنگر نیز جفتی 250 هزار
تومان فروخته می شود.
هیچکس حریف این بازار نمی‌شود
مقابله با شکار بی رویه پرندگان مهاجر در فریدونکنار به عنوان مهم
ترین زیستگاه زمستانی این پرندگان در قالب طرح پنج ساله از سال 93 به اجرا
درآمد و قرار بود در پایان دوره پنج ساله، کشتار دسته جمعی پایان یابد
، ولی حمایت های پیدا و پنهان افراد صاحب نفوذ در سطح محلی و حتی ملی سبب
شد تا نتیجه دهی این طرح با ادامه شکار در سال های اخیر زیر سئوال برود.
اگر چه در اسفند 96 پس از چندین سال اعتراض و پیگیری ، یگان حفاظت
محیط زیست با هماهنگی و همکاری مسئولان استانی و محلی توانست جایگاه اصلی
این بازار را که کابوس همه ساله محیط بانان و تشکل های زیست محیطی بود ،
جمع کند و این خوش بینی پدید آمده بود که دیگر اسم و رسم این بازار به
تاریخ پیوسته است ، ولی دیری نپایید که به دلیل آنچه که بعدها از سوی محیط
زیست بی رغبتی مسئولان محلی برای همکاری نامیده شد ، بار دیگر بساط پرونده
فروشی در حد وسیع تری پهن شود.
از جان سختی بازار پرندگان فریدونکنار
همین بس که حتی کرونا و آنفلوانزای فوق حاد پرندگان نیز نتوانست سبب
تعطیلی این بازار شود ،زیرا در حادترین شرایط همه گیری ویروس کرونا طی
زمستان سال گذشته این بازار بی تفاوت به تمامی قوانین، هشدارها، مصوبه های
استانی و اعتراض دوستداران محیط زیست به کارش ادامه داد.
بازگشایی مجدد این بازار که خود مشوقی برای شکار بی رویه و غیرمجاز به
خصوص گونه های در حال انقراض است پس از تعطیلی موقت در سال 96 با ذکر
بهانه هایی همچون وجود مافیا و یا نبود شغل جایگزین برای مردم بومی توجیه
شد ولی واقعیت این است که به قول دوستداران محیط زیست « ظاهرا هیچ نهادی
حریف این بازار غیرقانونی نمی شود چون احتمالا برای خیلی ها منفعت در پی
دارد ».
محدودیت بازار به جای ممنوعیت
گذشته از حرف و حدیث هایی که دوستداران محیط زیست در باره جان سختی
این بازار بر زبان می آورند مانند منفعت بردن افراد صاحب نفوذ از این بازار
و یا مافیایی عمل کردن فعالان بازار که زنجیره ای را از شکار ، حمل و نقل و
فروش تشکیل می دهند و حتی برخی از مسئولان محیط زیست هم در سال های اخیر
در گفت و گو با خبرنگاران ایرنا تا حدودی تایید کردند ، اختلاف نظر و تعبیر
و تفسیر مصوبات توسط دستگاه ها و مسئولان هم شکافی را ایجاد می کند تا این
بازار هرچه بیشتر دوام بیاورد.
مثلا فرماندار فریدونکنار در خصوص فعالیت مجدد بازار غیرمجاز پرندگان
این شهرستان با وجود مصوبات مختلف حتی در سطح شورای تامین استان ، به
خبرنگار ایرنا گفت: در بحث بازار پرندگان ما بحث ممنوعیت فعالیت این بازار
را نداشتیم و چیزی به نام ممنوعیت فعالیت بازار به ما اعلام نشده است و
تنها قرار شد فعالیت آن محدود شود.
مهدی نصیری افزود: در آخرین جلسه ای که برای تصمیم گیری در خصوص بازار
پرنده فروشی فریدونکنار تشکیل شد، مقرر گردید روش های صید غیرمجاز همچون
تورهای هوایی برچیده شود و روش هایی همچون کرس نیز محدود گردد و امسال
هم بنا بر تصمیمات نهایی قرار است محدودیت سال گذشته که شامل نظارت بر
کشتار پرندگان و همچنین محدودیت زمانی فعالیت بازار است بار دیگر برای فصل
جاری همزمان با آغاز مهاجرت پرندگان اجرایی شود.
وی با بیان اینکه فرمانداری نقش نظارتی و هماهنگ کننده دارد بیان کرد:
مسئولیت این بازار برعهده محیط زیست و تعیین تکلیف آن نیز با شهرداری است.
محیط زیست در انتظار شیوه‌نامه جدید از سوی فرمانداری
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا
گفت: سال گذشته برخی محدودیت ها بر فعالیت این بازار اعمال شد. امسال
هم مقرر شد محدودیت های بیشتر و تشدید و به شیوه جدید اعمال شود.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی افزود : طبق جلسه ای که در شهریور ماه امسال
با حضور مسئولین محلی و استانی برگزار شد، فرمانداری فریدونکنار باید شیوه
نامه ای جدید برای فعالیت بازار پرندگان تدوین و ابلاغ کند که این شیوه
نامه هنوز به دست محیط زیست نرسیده است.
وی با تاکید براینکه فعالیت این بازار از نظر محیط زیست کاملاً
غیرقانونی است ، گفت : برای جمع آوری کامل این فاجعه زیست محیطی به
همکاری و ورود همه دستگاه های ذیربط از جمله فرمانداری، دامپزشکی ، بهداشت و
شهرداری نیاز است و نباید این بار به تنهایی بر دوش محیط زیست انداخته
شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران ادامه داد: شاید با توجه به شرایط
محلی نتوان امسال بازار پرندگان را به طور کامل تعطیل کرد ، اما هدف ما این
است که محدودیت های بیشتری بر این بازار اعمال شود.
وی با تاکید بر این که کشتار پرندگان از نظر دامپزشکی و بهداشتی نیز
مورد تایید نیست ، گفت : لازم است این بازار در صورت ادامه فعالیت با
محدودیت مواجه شود تا بنا بر پیشنهاد دستگاه های ذیربط به سمت کاهش
فعالیت و در نهایت جمع آوری کامل بازار پیش برویم.
ابراهیمی کارنامی توضیح داد: سال گذشته محدودیت‌ها به صورت کاهش زمان
فعالیت بازار تا زمان ظهر ، نظارت بر عدم فروش لاشه های ارسالی از استان
های دیگر و تعطیلی بازار برای یک روز در هفته اعمال شد و امسال نظر محیط
زیست بر روی تعطیلی 2 یا سه روز در هفته و اعمال محدودیت های بیشتر است.
مدیرکل محیط زیست مازندران با بیان اینکه چندین دهه است در فریدونکنار
قاچاق پرنده انجام می شود ، گفت: متاسفانه هیچ دستگاهی در نظارت بر دامگاه
ها و همچنین بازار فروش پرندگان ورود پیدا نکرده است و تنها در سال 96
محیط زیست برای اولین بار دام های هوایی را در دامگاه ها جمع آوری کرد تا
قانون ممنوعیت شکار پرنده در فریدونکنار اجرایی شود.
وی افزود: با ادامه این روند در سال 98 تعامل دستگاه‌های شهرستانی با
استان بیشتر شد و درنتیجه محیط زیست پس از پنج دهه توانست به بازار پرندگان
ورود پیدا کند.
باتوجه به اظهارات مسئولین شهری و استانی و سابقه طولانی که بازار
پرندگان دارد بعید است که با اعمال محدودیت نیز بتوان آن را تعطیل کرد و
گویا همچنان باید طی سال های آتی شاهد سلاخی پرندگان زمستان گذران در
مازندران مهمان پرور بود.