بزرگنمايي:

پیام مازند- رودخانه کلارود بابل که از کوه‌های البرز مرکزی در بخش بندپی غربی بابل و از ارتفاع 2 هزار و 200 متری فیلبند سنگچال سرچشمه می گیرد و بعد از عبور مسیر 60 کیلومتری و گذر از قلب جنگل های هیرکانی در نهایت در محدوده شهر بابل به رودخانه بابلرود می ریزد.

اگر چه انتقاد کارشناسان و مردم محلی از لایروبی ناقص رودخانه کلارود تازگی ندارد و سال 94 هم پس از لایروبی این رودخانه در قسمت پایین دست روستای دیوا انتقادات فراوانی وجود داشت ، ولی امسال از 6 ماه پیش که طرح تازه لایروبی کلارود در منطقه بالادست روستای دیوا ارائه شد ، انتقادات به اوج خود رسیده است.

در ماه های اخیر لایروبی در دست اقدام آب منطقه ای که توسط پیمانکار انجام می شود به یکی از موضوع های مهم مورد مناقشه اهالی منطقه بندپی غربی بابل به همراه فعالان محیط زیست و ثمن ها تبدیل شده است و در روزهای اخیر این نقدها به اوج خود رسید و پای آن به رسانه ها و فضای مجازی هم کشیده شد.

اهالی منطقه و فعالان محیط زیست با انتشار عکس و فیلم های مختلف از آنچه که لایروبی غیر کارشناسی رودخانه کلارود می نامند که ظاهرا خسارت هایی هم به بستر رودخانه و نهرهای کشاورزی وارد کرده است ، اقدام به مکاتبه و ارسال شکواییه به دستگاه های اجرایی و نظارتی کرده اند و خواستار اصلاح وضعیت و جلوگیری از تداوم لایروبی ناقص و غیرکارشناسی شده اند .

خطر خشکیدن 700 هکتار شالیزاری 

اسماعیل عابدی یکی از اهالی منطقه دیوا به خبرنگار ایرنا گفت: در لایروبی جدید که آب منطقه ای در دستور کار قرار داده است اگر همانند سال 94 غیر کارشناسی و تنها جهت برداشت مصالح بستر رودخانه باشد 700 هکتار از زمین های شالیزاری روستای دیوا و روستاهای پایین دست قابلیت کشت شالی را نخواهند داشت.

وی با اظهار این که در مسیر حدود یک کیلومتری که در منطقه بالادست دیوا لایروبی جدیدی که می خواهد صورت بگیرد 700 هکتار از زمین های شالیزاری از رودخانه کلارود سیراب می شود ،  افزود : اگر حدود یک متر بستر رودخانه پایین تر برود نهر های کشاورزی قابلیت انتقال آب به زمین های پایین دست را از دست خواهند داد.

وی  ادامه داد : در لایروبی سال 94 پایین دست روستای دیوا تراشه های سه تا 10 متری در داخل رودخانه و کنار زمین های شالیزاری ایجاد شده بود که در نهایت به رانش نهرهای کشاورزی منجر شد.

این کشاورز بابلی  توضیح داد : در حالی که تا  پیش از سال  94 به مدت ده ها سال کسی طغیان از رودخانه کلارود ندیده بود و حتی سیلابی هم نمی شد ، بعد از آن به خاطر لایروبی ناقص و ایجاد تراشه های عمیق در بستر رودخانه نهرهای کشاورزی حدود 50 هکتار از زمین های شالیزاری پایین دست روستای دیوا رانش کرد.

وی افزود : متاسفانه برداشت غیراصولی بستر رودخانه در آن سال سبب شد تا بستر رودخانه در برخی از نقاط حدود پنج متر پایین تر از نهرهای شالیزاری قرار بگیرد و عملا زمین های شالیزاری دیگر قابل کشت نباشد چون وقتی بستر رودخانه تا این حد پایین می رود دیگر امکان انتقال آب به زمین با ایجاد نهر کشاورزی وجود ندارد.

عابدی بیان داشت: اهالی منطقه مخالف لایروبی و ساماندهی کارشناسی و فنی رودخانه نیستند چون می دانیم که لایروبی سبب می شود تا ضریب خطر  سیلابی و طغیانی شدن رودخانه کاهش یابد که به معنای جلوگیری از خسارت وارد شدن به کشاورزان و مردم منطقه است ، اما لایروبی که تنها به قصد غارت آورده های رودخانه و خالی کردن بستر آن به قیمت از بین بردن کشاورزی منطقه باشد ، غیرقابل قبول و فاجعه بار است.

وی افزود : در لایروبی جدید که قرار است صورت بگیرد حدود 2 هزار اصله درخت حاشیه کلارود قطع خواهد شد که این موضوع برای گردشگری منطقه یک فاجعه بزرگ است چون در ایام تعطیلات بویژه در فصل تابستان موجی از جمعیت و مسافران و گردشگران در کنار رودخانه کلارود اتراق می کنند و ممر درآمد برای مردم منطقه و استان است.

این کشاورز دیوایی گفت : پیشنهاد اصلی اهالی منطقه دیوا و روستاهای همجوار این است که اگر قرار است لایروبی صورت بگیرد به طور حتم باید با نظارت اهالی منطقه و به شکل کارشناسی و فنی باشد که فواید آن به مراتب بیشتر از خسارت لایروبی ناقص می باشد.

رودخانه کلارود پیشینه طغیان و سیلابی ندارد

این که کلارود سابقه طغیان و سیلابی شدن ندارد و همواره همزیستی مسالمت آمیز در منطقه داشته ، موضوعی است که کارشناسان نیز تایید می کنند . دکتر داود ملکشاه متخصص جنگل، مراتع و آبخیزداری و فعال محیط زیست در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به اختلاف ارتفاع حدود 2 هزار و 500 متری رودخانه کلارود تا حوزه آبخیز روستای دیوا در ده ها سال گذشته این رودخانه برای اهالی منطقه دیوا و پایین دست سیلابی و طغیانی نشده است که شواهد آن در طبیعت موجود است.

وی با اظهار این که وجود سنگ های گرد بدون زاویه که فرصت قلتاندن در بستر رو دخانه را دارند ، مانع از سیلابی شدن این رودخانه شده است ، توضیح داد : حوزه آبریز رودخانه کلارود 60 هزار هکتار است که 90 درصد آن در منطقه جنگلی و 10 درصد دیگر در مناطق مراتع و فاقد پوشش های جنگلی قرار دارد و به همین دلیل در 55 سالی که از سن خود من می گذرد ، هیچگاه رودخانه کلارود را در وضعیت طغیانی و سیلابی ندیدم.

این کارشناس منابع طبیعی گفت : متاسفانه لایروبی سال 94 در منطقه پایین دست دیوا غیر کارشناسی بود و به اکو سیستم، محیط زیست و زمین های زراعی منطقه خسارت های زیادی وارد کرده است و چشم مردم را منطقه را ترسانده است و به همین خاطر هم معتقدند که در لایروبی پیمانکاران اصولا به دنبال برداشت سنگ، شن و ماسه و دیگر آورده های رودخانه ای هستند تا منافع خودشان تامین شود.

ملکشاه ا فزود : براساس بررسی های کارشناسی نیازی به لایروبی روخانه کلارود نیست ، اما اگر قرار باشد که ساماندهی صورت بگیرد با نظر کارشناسی دقیق و با گفت و گو و تعامل با اهالی منطقه امکان پذیر است و آب منطقه ای مازندران مطالبات مردم منطقه را که به صورت نامه های کتبی به نهادهای نظارتی و اجرایی مکاتبه کردند مد نظر قرار دهند.

ظرفیت بررسی مجدد طرح ساماندهی کلارود وجود دارد

در حالی که مردم منطقه نگران اجرایی شدن لایروبی کلارود و تکرار تجربه تلخ سال 94 هستند ، مدیر مهندسی رودخانه ها و سواحل شرکت آب منطقه ای مازندران به خبرنگار ایرنا گفت که هنوز طرح لایروبی این رودخانه نهایی شده است.

حامد عبدللهی گفت : در حال حاضر این آمادگی وجود دارد تا طرح ساماندهی در بالادست پل دیوا با همراهی دو ارگان راهداری و آب منطقه ای بار دیگر مورد بررسی قرار گیرد.

وی افزود : در اوایل دهه 90 برداشت های بی ضابطه ای از رودخانه کلارود انجام شد که امور منابع آب شهرستان علیه سنگ شکن مستقر شکایت و آنها را جمع کرد.در همان سال ها به ظاهر جابه جایی مصالح رودخانه ای و خاک زمین کشاورزان با رضایت و هماهنگی خود کشاورزان و متخلفان انجام شد و در سال های اخیر سیلاب ها باعث افت بیشتر بستر شده است.

عبدللهی گفت: برای اصلاح و تامین اعتبار جهت حفظ پل و تامین آب زراعی دو دستگاه اداره راه و آب منطقه ای در حال پیگیری جهت تامین اعتبار می باشند که پس از تخصیص اقدام خواهد شد.

 مدیر مهندسی رودخانه ها و سواحل شرکت آب منطقه ای مازندران افزود : برای بالا دست پل دیوا براساس مکاتبه دهیاری با اداره شهرستان مبنی بر لایروبی و ساماندهی رودخانه و انعکاس آن به شرکت آب منطقه ای مازندران موضوع اسناد برای بالادست پل دیوا انجام و براساس قانون ابلاغی بند و تبصره 8 تهاتر قانون بودجه مزایده قانونی برگزار و پیمانکار تعیین گردید.

وی افزود: با توجه به وجود و رویش درختان مزاحم در بستر رودخانه موضوع قطع درختان در حال برگزاری مزایده توسط اداره کل منابع طبیعی مازندران است.

عبدللهی اظهار داشت: ساماندهی بالادست پل دیوا به صورت قانونی واگذار و با نظارت امور شهرستان انجام و ضمانت های قانونی نیز اخذ شده است.

وی گفت: تمام اقدام های یاد شده به منظور کاهش خسارت سیلاب و افزایش عرض گذر سیلاب و قطع درختان مزاحم داخل  بستر ودخانه است تا شاهد تخریب آب نماها و پل هایی همانند امیرده در بخش دیگر بابل همانند بخش بندپی شرقی نباشیم.

روستای دیوا در حدود 35 کیلومتری جنوب بابل و در بخش بندپی غربی واقع است.