بزرگنمايي:

پیام مازند - اخبار مثبت سیاسی قیمت دلار را این روزها ثابت نگه داشته و بازار ارز در آرامش است اما آیا نیمه دوم امسال هم این روند کاهش قیمت تداوم خواهد داشت؟
بازار ارز در روز‌های اخیر به دنبال اخبار مثبتی که پیوسته از روابط خارجی کشور منتشر می‌شود در شرایط آرامی قرار گرفته و امید‌ها را برای بهبود آن به عنوان لیدر دیگر بازار‌های کشور زنده کرده است.
نرخ دلار آمریکایی که در هفته گذشته در محدوده 50 هزار تومانی مانده بود دیروز با کاهش 200 تومانی از این کانال خارج شد و به 49 هزار تومان رسید. در این مدت تمام تلاش‌ها برای حفظ این رقم به کار گرفته شده و نرخ آن تا لحظه تنظیم این گزارش 49 هزار و 500 تومان است.
کاهش نرخ ارز حاصل کاهش انتظارات تورمی
اما آیا این تلاش‌ها که با عنوان تثبیت نرخ ارز از آن یاد می‌شود توان حفظ همین نرخ و یا فراتر از آن، روندی کاهشی در شش ماهه دوم سال را دارد؟ «سجاد بوربور»، کارشناس بازار ارز به پیش‌بینی این بازار پرداخت. به گفته او اگر قرار باشد توافق حداقلی داشته باشیم بر این باوریم که نرخ دلار تا پایان سال یعنی تا پایان اسفند ماه در روندی آرام بین 58 تا 60 هزارتومان خواهد رسید. در غیر این صورت نرخ دلار تا حدود 70 هزار تومان نیز خواهد رفت.
به گفته این کارشناس بازار ارز همیشه در 6 ماهه اول سال با کمبود تقاضا و در شش ماهه دوم با تقاضای بیشتری روبروست. از طرفی چیزی که باعث شده ارز پایین بماند و تغییر خاصی نکند بیشتر به دلیل آن است که انتظار تورمی کاهش پیدا کرده است.
از راهکار خبردرمانی تا تورم افسارگسیخته
آنچه از وضعیت این روز‌های بازار ارز می‌توان فهمید قدرت اخبار برای کنترل و جلوگیری از رشد نرخ ارز است، موضوعی که سجاد بوربور آن را به کاهش انتظارات تورمی مرتبط می‌داند و معتقد است اگر این وقایع که به مدد آن بازار کنترل شده به هر دلیلی اتفاق نیوفتد یک فاجعه ایجاد خواهد شد.
او در این باره می‌گوید: «وقتی صحبت از آزادسازی پول‌های بلوکه شده است، وقتی امیر عمان برای مذاکرات وارد ایران شده، وقتی می‌گویند ما با آمریکا مذاکرات پشت پرده داشتیم، وقتی می‌گویند مراودات اقتصادی ما با روسیه بیشتر شده و... اول باید سوال کنیم چرا همین الان باید این خبر‌ها را بشنویم؟ این اخبار باعث می‌شود انتظارات تورمی تعدیل شود. ولی باید در نظر داشت که وضعیت شکننده است و اگر به هر دلیلی هر کدام از این اخبار اشتباه از آب در بیاید اهالی اقتصاد حمله می‌کنند، چرا که پول 65 درصد رشد کرده و سپرده‌های بلند مدت به سمت سپرده‌های کوتاه مدت تخلیه شده و آماده خرج شدن است».
او در ادامه می‌افزاید: «ما در اقتصاد یک تعریف خیلی مهم از تورم داریم. می‌گوییم «پول ضرب در تحرکات». همانطور که در حال حاضر ما سوخت لازم را برای تورم‌های سنگین داریم و اگر این خبردرمانی‌ها به هر دلیلی اتفاق نیافتد یک فاجعه ایجاد خواهد کرد».
تثبیت نرخ ارز با سیاست‌های فعلی تا چه اندازه به اقتصاد و مهار تورم کمک می‌کند؟
حالا در دوره‌ای که دولت می‌گوید در هیچ دوره‌ای از سیاست‌گذاری‌های پولی، رشد نقدینگی به اندازه امروز تحت کنترل نبوده و از طرفی مدعی تثبیت نرخ ارز است، می‌توان انتظار مهار تورم را داشت؟
به باور «سجاد بوربور» این روند تاثیری بر بهبود اقتصاد نیز نخواهد داشت؛ و این وضعیت را با ذکر یک مثال این طور توضیح می‌دهد: «در حال حاضر اهالی اقتصاد بر این باورند که توافق حداقلی صورت گرفته است چرا که می‌گویند 6 میلیارد دلار از سمت کره جنوبی آزاد می‌شود. اما از آن طرف به دلیل اینکه امسال با افزایش مصرف بنزین و گازوییل نسبت به سال قبل روبرو بودیم، 6 یا 7 میلیارد نیاز به واردات بنزین و گازوییل داریم؛ یعنی این 6 میلیارد دلار صرف بهبود اقتصاد نخواهد شد، چالش‌هایی که مانند آن را در کشور زیاد داریم».
این در حالی است که ادعای کنترل رشد نقدینگی نیز در ابهامات زیادی قرار دارد. بوربور در این باره می‌گوید: «دولت می‌گوید رشد نقدینگی در سال 1401 حدود 31 درصد بوده و به 6 هزار و 350 همت رسیده و به این ترتیب موفق شده این نرخ را کنترل کند، اما این را نمی‌توان نادیده گرفت که پایه پولی که سوخت رشد نقدینگی است، 42 درصد رشد کرده و از طرفی پول که همان سپرده‌های دیداری و اسکناس‌هاست 65 درصد رشد داشته است».
به گفته این کارشناس بازار ارز، حقیقت این است که شتاب رشد نقدینگی کاهش پیدا کرده، ولی به چه قیمتی؟ ادعای کنترل نقدینگی با وجود رشد پایه پولی تولید را در کشور نابود می‌کند.
او درباره تبعات این ادعا به اقتصاد 24 می‌گوید: «ما باید همه ارکان را با هم ببینیم در غیر این صورت یک اثر مخرب‌تر را در آینده‌ای نزدیک نهایتا تا یک سال دیگر ایجاد می‌کند. یادمان باشد پول 65 درصد رشد کرده و اقتصاد آماده شلیک است، یعنی هر اتفاق اشتباهی بیافتد اهالی اقتصاد آن پول را خرج می‌کنند و یک تورم عجیبی شکل می‌گیرد، تورمی که به شدت افزایش می‌یابد و بسیار خطرناک است».