چاپ

پیام مازند - تازه‌ترین آمار منتشرشده از سوی بانک مرکزی که اخیراً روی پرتال رسمی این نهاد قرار گرفته، نمای روشنی از وضعیت تسهیلات و سپرده‌های بانکی کشور تا پایان اسفندماه 1403 به دست می‌دهد. اطلاعات ارائه‌شده در این گزارش به تفکیک استان‌ها تنظیم شده و به‌خوبی نحوه توزیع منابع مالی در سطح ملی را نمایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
بر پایه این گزارش، مانده کل تسهیلات بانکی (اعم از جاری و غیرجاری) در پایان سال گذشته به رقم قابل‌توجه 10678 هزار میلیارد تومان رسیده که در مقایسه با سال 1402، افزایش 51 درصدی را تجربه کرده است.
تهرانی ها تسهیلات بانکی را جارو کردند در بخش سپرده‌ها، شبکه بانکی کشور موفق به جذب مجموعاً 13525 هزار میلیارد تومان سپرده شده است که نشان‌دهنده رشد سالانه 47 درصدی است. پس از اعمال نرخ سپرده قانونی، مانده خالص سپرده‌ها به 8297 هزار میلیارد تومان می‌رسد که نسبت به سال گذشته 49 درصد افزایش داشته است. بررسی این ارقام به تفکیک مناطق، بار دیگر تأکید می‌کند که تهران نقش مهمی در تجمیع منابع بانکی ایفا می‌کند. استان تهران به‌تنهایی بیش از 6621 هزار میلیارد تومان مانده تسهیلات دارد که معادل 62 درصد از کل کشور است.
در حال حاضر، هیچ‌یک از استان‌های دیگر حتی به مرز هزار میلیارد تومان نزدیک نشده‌اند. استان اصفهان با 414 هزار میلیارد تومان، خراسان رضوی با 341 هزار میلیارد تومان و خوزستان با 272 هزار میلیارد تومان، به ترتیب در رده‌های بعدی جدول تسهیلات قرار دارند. در انتهای این طیف، استان‌های کهگیلویه و بویراحمد با 42 هزار میلیارد تومان و ایلام با 43.4 هزار میلیارد تومان، کمترین سهم را در این شاخص به خود اختصاص داده‌اند.
از نظر سپرده‌گذاری، تهران در جایگاه نخست قرار دارد. میزان سپرده‌های جمع‌آوری‌شده توسط بانک‌های این استان در پایان سال گذشته به 8078 هزار میلیارد تومان رسیده است که تقریباً 60 درصد از کل سپرده‌های شبکه بانکی کشور را شامل می‌شود. اصفهان با 572 هزار میلیارد تومان و خراسان رضوی با 502 هزار میلیارد تومان در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند که فاصله قابل توجهی با تهران دارند.
رکورددار کمترین و بیشترین میزان سپرده‌ها بر اساس آمار رسمی، کمترین میزان سپرده‌ها به ترتیب در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد (35.9 هزار میلیارد تومان) و ایلام (39.8 هزار میلیارد تومان) ثبت شده است.
تحلیل ترکیبی داده‌ها نشان می‌دهد که 10 استان برتر کشور از نظر میزان مانده سپرده‌های بانکی، بیش از 11500 هزار میلیارد تومان سپرده دارند که معادل حدود 85 درصد از کل سپرده‌هاست. این استان‌ها شامل تهران، خراسان رضوی، اصفهان، فارس، آذربایجان شرقی، مازندران، البرز، گیلان، یزد و خوزستان می‌باشند.
در مقابل، 5 استان آخر جدول (کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، خراسان جنوبی، سمنان و چهارمحال و بختیاری) تنها 2 درصد از سپرده‌های بانکی کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
هشدار تحلیلگران از توزیع ناعادلانه منابع بانکی کارشناسان اقتصادی یکی از دلایل اصلی تمرکز اقتصادی را استقرار دفاتر مرکزی شرکت‌های بزرگ و بنگاه‌های اقتصادی در پایتخت می‌دانند. بسیاری از این شرکت‌ها با وجود اینکه فعالیت‌های عملیاتی خود را در استان‌های دیگر انجام می‌دهند، امور مالی و بانکی خود را از طریق دفاتر مستقر در تهران مدیریت می‌کنند. این موضوع نه تنها بر سپرده‌گذاری تأثیرگذار بوده، بلکه در دریافت تسهیلات نیز نقش مهمی ایفا کرده و منجر به توزیع ناعادلانه منابع شده است.
برخی تحلیلگران اقتصادی هشدار داده‌اند که این روند می‌تواند شکاف اقتصادی میان مناطق مختلف کشور را عمیق‌تر کند.استان‌هایی که سهم کمی از منابع بانکی دارند، با چالش‌های بیشتری در جذب سرمایه‌گذاری، توسعه زیرساخت‌ها و ایجاد فرصت‌های شغلی مواجه هستند. یکی از راهکارهای پیشنهادی برای بهبود این وضعیت، الزام بانک‌ها به نگهداری بخشی از منابع جذب‌شده در همان استان‌هاست. علاوه بر این، توسعه زیرساخت‌های بانکی فیزیکی و دیجیتال در مناطق کم‌برخوردار و ارائه مشوق‌های مالیاتی و اعتباری برای سرمایه‌گذاری در این مناطق نیز از دیگر سیاست‌های قابل‌توجه است.
بانک مرکزی نیز می‌تواند با نظارت مؤثرتر بر نحوه تخصیص منابع، نقش فعال تری در توزیع عادلانه‌تر این منابع ایفا کند. ادامه وضعیت کنونی نه‌تنها بر عدالت اقتصادی تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه خطر رشد نامتوازن و تشدید مهاجرت سرمایه و نیروی انسانی از مناطق کمتر توسعه‌یافته را نیز به همراه دارد.
223224
کد خبر 2066326