چاپ

پیام مازند - در نشست تخصصی ارائه طرح‌های تحولی میراث فرهنگی جزیره کیش، که با حضور مشاوران طرح‌ها و مسئولان سازمان منطقه آزاد کیش برگزار شد، علیرضا جعفری‌زند، باستان‌شناس برجسته کشور، با تأکید بر سابقه کهن و تمدنی این جزیره، خواستار بازنگری در نگاه رایج به کیش به‌عنوان صرفاً یک مقصد گردشگری شد.

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان منطقه آزاد کیش، هم‌زمان با روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی، نشست تخصصی ارائه طرح‌های تحولی میراث فرهنگی کیش با حضور مشاوران حوزه میراث ، کارشناسان فرهنگی و جمعی از مسئولان سازمان منطقه آزاد کیش برگزار شد. در این نشست، مشاوران به ارائه طرح‌ها و چشم‌اندازهای پیشنهادی خود در حوزه حفاظت، معرفی و بهره‌برداری از ظرفیت‌های تاریخی و فرهنگی جزیره پرداختند.
در این نشست، علیرضا جعفری‌زند، استاد دانشگاه و باستان‌شناس برجسته کشور، در سخنانی با اشاره به جایگاه ویژه کیش در تاریخ ایران اظهار داشت: جزیره کیش فقط یک منطقه تفریحی نیست؛ بلکه بخشی ریشه‌دار از هویت ملی ماست که در دل دریای پارس واقع شده و اگر به درستی مطالعه و کاوش شود، می‌تواند منشأی برای بازتعریف جایگاه ایران در تمدن دریایی جهان باشد.
وی افزود: در دوران باستان، کیش جزئی از ایالت کارمانیا و در حاکمیت پارس بوده است. اهمیت آن در متون تاریخی یونان نیز ثبت شده است. نیارخوس، دریانورد و جغرافیدان اسکندر مقدونی، در سفر خود به این منطقه، از جزیره به‌عنوان جایگاه ونوس و مرکور یاد کرده است. همچنین آریان، مورخ برجسته یونانی در قرن دوم میلادی، در نوشته‌های خود به این منطقه اشاره دارد. این شواهد نشان می‌دهد که کیش از دیرباز، جایگاهی ممتاز در جغرافیای تاریخی ایران داشته است.
جعفری‌زند با تأکید بر اینکه تاریخ کیش فراتر از شهر باستانی حریره است، بیان کرد: شهر تاریخی حریره مربوط به حدود هزار سال پیش، یعنی قرون پنجم تا دهم هجری است؛ اما تاریخ کیش به دوره‌های بسیار کهن‌تری بازمی‌گردد. اگر کاوش‌های جدی باستان‌شناسی در این منطقه صورت گیرد، بی‌تردید به آثاری از دوره هخامنشی یا حتی پیش از آن دست خواهیم یافت. ساختار جغرافیایی و موقعیت راهبردی جزیره این فرضیه را تقویت می‌کند.
او همچنین به اسناد تاریخی دیگر مناطق حاشیه خلیج فارس اشاره کرد و گفت: در فیلکه کویت و مناطق ساحلی عمان، آثاری از دوره‌های ساسانی و حتی هخامنشی کشف شده است. با این حال، به‌دلیل نگاه سیاسی برخی پژوهش‌های غربی، بسیاری از لایه‌های تمدنی ایران مورد توجه قرار نگرفته‌اند. ازاین‌رو، ما باید خودمان پیشگام کاوش و معرفی میراث تاریخی جزایر ایرانی باشیم.
این باستان‌شناس در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: در دوران صفویه، جزیره کیش طی نبردی تاریخی به فرماندهی امام‌قلی‌خان، از سلطه پرتغالی‌ها بازپس گرفته شد؛ این رویداد که در سال 1031 هجری قمری رخ داد، یکی از مهم‌ترین فصل‌های مقاومت دریایی ایران در خلیج فارس است. بازخوانی چنین رخدادهایی به ما کمک می‌کند تا کیش را نه‌فقط به‌عنوان مقصد گردشگری، بلکه به‌عنوان نقطه‌ای محوری در تاریخ تمدن دریایی ایران معرفی کنیم.