چاپ

پیام مازند- سید امید ساداتی، کارشناس ارشد تولید سیما و کارشناس کارگردانی، با تشریح این ژانر اظهار کرد: وحشت از جمله ژانرهای مورد توجه در سینما و حتی تلویزیون در دنیا و کشورهای غربی است که در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفت، این ژانر شامل زیرمجموعه های مختلف است که حتی کمدی وحشت را نیز شامل می شود. البته فیلم های کشورهای پیشرفته در این صنعت، به وحشت فزاینده و پرداخت به موضوعات روح و جن می پردازد و هیولاها و کشتارها و قطعه قطعه کردن ها را شامل می شود که خود به نوعی سبک تلقی می شود.

وی درباره مشکلات و موانع موجود در تولید ژانر وحشت در سینما و تلویزیون ایران گفت: در ایران مشکل به لحاظ پایه ای یک مانع فرهنگی است، خشونت و کشتار در معنای واقعی به روحیات شیطانی و شیطان گرایی و شیطان پرستی ارتباط پیدا میکند و به این ترتیب در سینمای ایران خشونت کمتر جایگاه دارد و آثار کمدی، رمان و رمانتیک بیشتر طرفدار دارد.

این کارشناس ارشد تولید سیما، ادبیات و داستان را خاستگاه سینما و فیلمنامه معرفی کرد و تصریح کرد: تفاوت فرهنگی در ایران و غرب، بویژه آمریکا سبب عدم پرداختن به ژانر وحشت شده است، همانطور که در هیچ جای دنیا، ژانر وسترن مانند آمریکا مورد استفاده و توجه نیست. البته در ریشه های تاریخی و فرهنگی ما نیز پادشاهان جنگجو وجود داشتند که ما از آن گذشتیم و وارد دنیای شدیم که صلح و دوستی حکم فرماست.

ساداتی درباره اینکه چرا ژانر وحشت در سینما و تلویزیون ایران کم فروغ شده است عنوان کرد: مشکل اساسی این است که سینمای ایران ژانرمحور نیست و ایراداتی که به آن وارد می شود این است که الزامات رعایت نشده و نتیجه اینکه سینما و ژانر وحشت در ایران کمتر شده‌ است.

وی با بیان اینکه آثار خوبی در این زمینه وجود دارد یادآور شد: آثاری مانند «طلسم» سال 65 داریوش فرهنگ و در سال 1368 اثر «شب بیست و نهم» حمید رخشانی که 2 نمونه برتر در آن زمان بود که البته مرتبط است با اینکه هنوز فاصله ای از سینمای استادیو محور نگرفته بودیم. ولیکن مشکلی که مشکل تمام ژانرهای سینمای کشور است اینکه همه چیز را باهم ترکیب می کنند و روی ژانر فیلم نمی سازند مثلا فیلم «ماهی و گربه» مشخص نیست که چه ژانری است.

این کارشناس سینما و تلویزیون افزود: مشکل بعدی این است که سینمای ما استادیو محور نیست و این استادیو محور نبودن باعث مستقل نبودن می شود که متکی باشیم به سرمایه گذار و تهیه کننده ها و کسانی که برای اثر سرمایه گذاری می کند و آن ها هم منتظر برگشت سرمایه هستند و این برگشت نیاز دارد که روی ژانری کار کنند که مخاطب بیشتر دارد و لزوما در ایران کمدی، مخاطب و طرفدار بیشتر دارد بنابراین باعث می شود که سرمایه گذار روی ژانر وحشت که کمتر مخاطب دارد و امکان برگشت پول کمتر است وقت نگذارند.

ساداتی مشکل بودجه را سبب بسیاری چالش ها در تولیدات سینما و تلویزیون ایران دانست و گفت: برای اینکه با هزینه کمتری کار را بتوان انجام داد دنبال تهیه کننده بازیگر و موارد تهیه فیلم با کیفیت کمتر می روند و طبیعتا امکان موفقیت کمتر و کمتر می شود.

وی با اظهار به اینکه سینماگران ما روی یک موج سوارند که از اواخر دهه 80 شروع شده و بیشتر به سمت کمدی مایل است خاطرنشان کرد: امروزه در سینما، موضوعات اجتماعی آپارتمانی در کورس است و حتی ژانری که بخش کارگر و طبقه کارگری را مورد توجه می دهد؛ از جمله تولیدات ژانر وحشت که در این سال ها به عنوان فیلم های این ژانر شناخته می شوند «پارک وی»، «آل»، «حریم» و «کلبه» بود که چندان به قواعد این ژانر پایبند نبودند.

این کارشناس ارشد تولید سیما، کمبود عوامل فنی را مشکل بعدی عنوان کرد و گفت: فیلمبردار متخصص و حتی صداگذار و موسیقیدان مخصوص این ژانر که بتوانند کار خوبی ارائه کنند نداریم و یااگر وجود دارد به دلایلی وارد عرصه نشده یا اجازه ورود آنان داده نمی شود.. حتی کارگردانی ژانر اکشن که دارای کارگردانی کل اثر و چند کارگردان در بخش مختلف است وجود ندارد و یا کارگردانی که متبحر باشند تعدادشان بسیار اندک است.

ساداتی مشکل دیگر را محدودیت های دینی و مذهبی عنوان کرد که ساخت این آثار را کمرنگ می کند و در تشریح این مطلب گفت: دست سینماگران ما برای اینکه شیطان، قتل و روح را در این ژانر به کار گیرند، بسته است؛ محدودیت های بیشتر اما در تولیدات تلویزیونی است چراکه ارزیابی های غیرکارشناسی سازمان صداوسیما یا عدم تصویب فیلم نامه ای که باید تصویب شود و نگاه بسته تر در حوزه ممیزی که همگی مشهود است به تولیدات آسیب زده و حتی در سینمای خانگی ساخت اثر و ژانر را محدود تر می کند.

این کارشناس کارگردانی گفت: مشکلات مالی که در سازمان صداوسیما وجود دارد، برای ساخت سریال در این حوزه و روی ساخت اثر تاثیر می گذارد و نکته مهمی که در تلویزیون وجود دارد، عدم وجود نظر واحد درباره یه اثر و چندیدن ناظر خارج از تلویزیون و خارج از سینماست که باعث شده کارها محدود و ممنوع شود.

ساداتی با انتقاد بر اینکه در تولیدات سینمایی و تلویزیونی مخاطب محور سنجش نیست این موضوع را بزرگترین چالش صنعت سینما و تلویزیون ایران عنوان و تصریح کرد: پرورش نیافتن سلیقه مخاطبان که عادت کردند به دیدن یک سری آثار، باعث می شود مخاطب کاهش یافته و سازنده دغدغه مند و حرفه ای اثر به این عقیده برسد که کاری در سازمان نسازد.