بزرگنمايي:

پیام مازند - مهر / به نقل از وبدا، آلودگی ذرات معلق در هوا، به ویژه ذرات قابل تنفس، می‌تواند خطرات جدی برای سلامت انسان به همراه داشته باشد. غلظت بالای این ذرات ممکن است موجب بروز بیماری‌های تنفسی، بستری شدن در بیمارستان و حتی مرگ زودرس شود. مدت زمان حضور ذرات در هوا می‌تواند از چند ساعت تا چند روز متغیر باشد و پیامدهای مرگبار آن گاهی در همان روز افزایش آلودگی یا طی یک تا دو ماه پس از آن بروز می‌کند.
خطرات آلودگی ذرات معلق برای سلامت انسان
تحقیقات علمی نشان می‌دهد که افزایش موقت غلظت ذرات معلق در هوا می‌تواند باعث افزایش مرگ و میر نوزادان و مراجعه بیماران به بیمارستان به دلیل بیماری‌های قلبی عروقی، شامل حملات قلبی و بیماری ایسکمیک قلبی، شود. همچنین بستری شدن بیماران مبتلا به بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD) و آسم به ویژه در کودکان افزایش می‌یابد. شدت حملات آسم در کودکان نیز با افزایش این ذرات بیشتر می‌شود.
اثرات مواجهه طولانی‌مدت با ذرات معلق
مواجهه مداوم با ذرات معلق در درازمدت نیز تهدیدی جدی برای سلامت به شمار می‌رود. در سال 2013، آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان وابسته به سازمان جهانی بهداشت، ذرات معلق را به عنوان عوامل سرطان‌زا معرفی کرد. مواجهه طولانی‌مدت با این ذرات می‌تواند موجب بروز آسم در کودکان، تشدید بیماری‌های مزمن انسداد ریوی در بزرگسالان و کاهش رشد عملکرد ریه در کودکان و نوجوانان شود. همچنین خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی، حملات قلبی و سکته مغزی با این آلودگی افزایش می‌یابد.
آلودگی ذرات معلق و سیستم عصبی
مطالعات جدید نشان داده‌اند که آلودگی ذرات معلق می‌تواند در بزرگسالان باعث کاهش حجم مغز و زوال عقل شود. علاوه بر این، قرارگیری در معرض این ذرات در دوران بارداری ممکن است پیامدهای ناخوشایندی از جمله زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و افزایش مرگ و میر جنین و نوزادان را به دنبال داشته باشد.
تأثیرات پدیده گرد و غبار بر سلامت و جامعه
افزایش غلظت ذرات معلق قابل تنفس ناشی از پدیده گرد و غبار، خطرات متعددی را برای سلامت قلبی و تنفسی ایجاد می‌کند. این وضعیت همچنین موجب کاهش دید، افزایش خطر حوادث رانندگی و اختلال در فعالیت‌های اجتماعی و حمل و نقل می‌شود. در موارد شدید، تعطیلی مدارس و ادارات نیز محتمل است.
انتقال ذرات گرد و غبار و انتشار آن
ذرات گرد و غبار که اغلب در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایجاد می‌شوند، با جریان باد می‌توانند تا فواصل دور منتقل شوند. ذرات ریزتر به دلیل معلق ماندن طولانی‌تر در هوا، بیشتر در معرض جابجایی به مناطق دورافتاده قرار دارند.
راه‌های ورود ذرات معلق به بدن و اثرات آن
ذرات معلق به طرق مختلف وارد بدن انسان می‌شوند و پیامدهای بهداشتی متعددی به دنبال دارند. کنترل ورود این ذرات به بدن یکی از راهکارهای کاهش اثرات سو آلودگی هوا است. به این ترتیب، گرد و غبار موجود در هوا به عنوان یکی از عوامل خطرآفرین سلامت شناخته می‌شود.
اهمیت اندازه ذرات گرد و غبار در میزان خطر
اندازه ذرات گرد و غبار، شاخص مهمی در تعیین میزان خطر برای سلامت انسان است. ذرات بزرگ‌تر از 10 میکرومتر معمولاً وارد سیستم تنفسی نمی‌شوند و عمدتاً باعث تحریک پوست، چشم و ملتحمه و افزایش حساسیت به عفونت‌های چشمی می‌شوند. ذرات کوچک‌تر از 10 میکرومتر می‌توانند به بینی، دهان و دستگاه تنفسی فوقانی نفوذ کنند و بیماری‌هایی مانند آسم ، رینیت آلرژیک، ذات‌الریه و سیلیکوزیس را ایجاد نمایند. همچنین ذرات بسیار ریز توانایی ورود به دستگاه تنفسی تحتانی و جریان خون را دارند که می‌تواند باعث بروز نارسایی‌های قلبی و عروقی شود.