پیام مازند

آخرين مطالب

انحراف محور مریخ؛ کلید حل معمای ناپدید شدن آب علمي

انحراف محور مریخ؛ کلید حل معمای ناپدید شدن آب
  بزرگنمايي:

پیام مازند - تحقیقات جدید نشان می‌دهد که تغییر زاویه چرخش مریخ باعث افزایش فرار آب و خشک شدن سیاره شده است.
به گزارش ایسنا به نقل از لایوساینس، مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که تغییرات شدید در زاویه انحراف محور چرخش مریخ طی 20 میلیون سال گذشته ممکن است دلیل اصلی خشک شدن این سیاره باشد. این یافته می‌تواند به حل معمای چگونگی ناپدید شدن آب مریخ، سیاره‌ای که زمانی دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و احتمالاً اقیانوس‌هایی را در خود جای داده بود، کمک کند.
امروزه بیشتر سطح مریخ را بیابان‌های خشک و پوشیده از گرد و غبار فرا گرفته است. دانشمندان معتقدند که بخش عمده‌ آب اندک باقی‌مانده در مریخ به صورت یخ‌های منجمد در زیر سطح خاک ریزدانه ذخیره شده و تنها در نواحی قطبی، یخ‌های قابل مشاهده وجود دارد.
با این حال مریخ همیشه این‌گونه خشک نبوده است. تصاویر به دست آمده از مأموریت‌های اولیه ناسا مانند پروژه وایکینگ نشان‌دهنده وجود شیارها، بسترهای دریاچه و دره‌هایی هستند که نشان می‌دهند سطح مریخ در طول تاریخ خود بارها به وسیله میلیاردها گالن آب مایع پوشیده شده است. دانشمندان با بررسی این ویژگی‌های زمین‌شناسی برآورد کرده‌اند که حجم آبی که این ساختارها را پدید آورده، معادل لایه‌ای به ضخامت دست‌کم 100 متر بر سطح کل سیاره بوده است.
یکی از فرضیه‌ها درباره سرنوشت این آب این است که بخش عمده آن به وسیله تابش فرابنفش شدید خورشید «تبخیر» یا بهتر بگوییم تجزیه شده است. گابریلا جیلی و فرانسیسکو گونسالس-گالین‌دو، دو اخترشناس از مؤسسه اخترفیزیک اندلس اسپانیا و نویسندگان اصلی این پژوهش، در گفت‌وگو با لایو ساینس این فرایند را این‌گونه توضیح داده‌اند؛ بخار آب موجود در جو مریخ که در اثر طوفان‌های گرد و غبار شدید به ارتفاعات بالاتر منتقل می‌شود، در برابر تابش فرابنفش خورشید به اتم‌های هیدروژن و اکسیژن تجزیه می‌گردد. اتم‌های سبک هیدروژن انرژی کافی برای فرار از جاذبه مریخ را دارند و به فضای میان‌سیاره‌ای می‌روند. از آنجا که هیدروژن جو مریخ در نهایت از آب منشأ می‌گیرد، فرار این اتم‌ها به معنای از دست رفتن مولکول‌های آب است.
اندازه‌گیری‌های مأموریت جاری ناسا با عنوان «اتمسفر مریخ و گریز مواد فرّار» (MAVEN) نشان داده که در حال حاضر حدود 1026 اتم هیدروژن در هر ثانیه از جو مریخ خارج می‌شوند، اما اگر این نرخ فرار را برای کل عمر چهار میلیارد ساله مریخ به حساب آوریم، تنها توانسته‌ایم یک‌چهارم آبی که برای شکل‌گیری ویژگی‌های زمین‌شناسی سطح مریخ لازم بوده را توضیح دهیم. به بیان دیگر، بخش عمده‌ای از آب از دست رفته مریخ با این مکانیزم به تنهایی قابل توجیه نیست.
برای حل این تناقض، پژوهشگران فرضیه‌ای متفاوت مطرح کردند؛ اینکه مریخ در دوره‌هایی که محور چرخشش به شدت کج شده، میزان بسیار بیشتری آب خود را از دست داده است. در حال حاضر، زاویه انحراف یا میل محوری مریخ نسبت به صفحه مدارش 25/2 درجه است که مشابه میل زمین یعنی 23/5 درجه است، اما برخلاف زمین، این مقدار در مریخ ثابت نبوده و طی چند میلیون سال گذشته نوسانات زیادی داشته است. دلیل اصلی این بی‌ثباتی آن است که مریخ برخلاف زمین، ماه بزرگی ندارد که نوسانات محور چرخش آن را تثبیت کند. در نتیجه، محور مریخ میان صفر تا 66 درجه نوسان داشته و میانگین آن حدود 35 درجه است.
پژوهشگران معتقدند هرچه انحراف محور مریخ بیشتر بوده، قطب شمال آن نور خورشید بیشتری دریافت کرده که منجر به ذوب شدن بیشتر یخ‌ها و افزایش بخار آب در جو شده است. دانیل لو، پژوهشگر پسادکتری دانشگاه میشیگان، که در این مطالعه مشارکت نداشته، در ایمیلی به لایو ساینس این استدلال را تأیید کرده و گفته است که در دوره‌هایی با انحراف محوری بالاتر، دمای جهانی مریخ افزایش یافته و بخش‌هایی از یخ‌های سطح سیاره به طور مستقیم به بخار آب تبدیل شده‌اند.
برای آزمودن این فرضیه، نویسندگان تحقیق از یک مدل شبیه‌سازی رایانه‌ای موسوم به «مدل اقلیم سیاره‌ای مریخ» استفاده کردند که یکی از بهترین ابزارهای موجود برای مطالعه جو این سیاره است. در این شبیه‌سازی، زاویه انحراف مریخ به طور مجازی به 30 و سپس 35 درجه افزایش یافت و میزان فرار هیدروژن در طول یک سال مریخی پیگیری شد، همچنین اثر طوفان‌های گرد و غبار با استفاده از داده‌های واقعی در نظر گرفته شد.
نتایج نشان داد که طوفان‌های گرد و غبار می‌توانند میزان فرار هیدروژن را تا 50 درصد افزایش دهند، بسته به شدت طوفان، اما یافته‌های مربوط به انحراف محوری بسیار جالب‌تر بود؛ در زاویه انحراف 35 درجه، به طور میانگین 19 اتم هیدروژن بیشتر در هر ثانیه نسبت به وضعیت کنونی از جو مریخ فرار می‌کنند که معادل از دست دادن یک میلیارد اتم هیدروژن بیشتر در هر سال مریخی است. این میزان از دست رفتن هیدروژن، در طول عمر مریخ معادل با از دست دادن لایه‌ای به ضخامت 80 متر (260 فوت) آب در سطح کل سیاره است که نزدیک به کمترین برآوردهای زمین‌شناسی درباره مقدار آب سابق مریخ است.
این نتایج که در نشریه Nature Astronomy منتشر شده‌اند، نشان می‌دهند که تغییرات شدید در زاویه انحراف محور مریخ نقش بسیار بیشتری در از دست رفتن آب این سیاره داشته‌اند. جیلی و گونسالس-گالین‌دو در این رابطه می‌گویند: «مطالعات ما نشان می‌دهد که فرار حرارتی اتمسفری در خشک شدن مریخ نقش بزرگتری نسبت به آنچه پیش‌تر تصور می‌شد، ایفا کرده است.» با این حال، آن‌ها اشاره می‌کنند که ترکیب گرد و غبار مریخ در گذشته احتمالاً متفاوت از امروز بوده و این موضوع نیز می‌تواند در فرایند از دست دادن آب تأثیرگذار باشد.

لینک کوتاه:
https://www.payamemazand.ir/Fa/News/907481/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

سانتیاگو برنابئو میزبان فینال جام جهانی شد

گل و پاس گل نیمار در دیدار دوستانه برای سانتوس

ایران طلسم 17 ساله این شهر را می‌شکند!

با خواص معجزه آسای فیبر بیشتر آشنا شوید

خداحافظی بعد از ٢٠ سال بازی در تیم ملی

حریفان آزادکاران در مسابقات قهرمانی آسیا مشخص شدند

درستکار: اجازه رفتن به امیررضا معصومی را نمی‌دهیم

رئیس فدراسیون جهانی تنیس شهادت ورزشکار ایرانی را تسلیت گفت

470 میلیارد تومان از مطالبات گندم‌کاران مازندرانی پرداخت شد

بازیکن سابق استقلال سرمربی شهرداری نوشهر شد

وضعیت اضطراری برای حریف اول ایران

رضا غندی‌پور به شباب‌الاهلی امارات پیوست

برگزاری محفل قرآنی ویژه شهدای اقتدار در مازندران

استاندار مازندران: واردات برنج در فصل برداشت باید ممنوع شود

پرواز رشت - بغداد از سر گرفته شد

تخریب 30 مورد ساخت وساز غیرمجاز در نوشهر

سانحه رانندگی در بابل هفت مصدوم برجا گذاشت

کاهش 22 درصدی خطر آلزایمر با دوچرخه‌سواری منظم

تکریم معاون توسعه مدیریت و منابع بنیاد شهید و امور ایثارگران از خانواده های شهدای مازندران

نظری جویباری: نمی‌شود هر چه بازیکن می‌خواهد، بگوییم چشم

برزیل با این ١6 ستاره برای حفظ صدرنشینی

ممنوعیت واردات برنج در فصل برداشت

پای سنبل شیطانی به تالاب حیدرکلای بابل هم باز شد

آویشن چه خواصی دارد؟

ادای احترام به اسطوره‌ های ایثار در زاهدان

شوخی پیمان یوسفی با مدیر عامل استقلال

ماجرای عجیب انتخاب سرپرست برای تیم استقلال

صحبت‌های نظری جویباری در خصوص سیدحسین حسینی

رقابت بیش از 21 هزار دانش‌آموز مازندرانی برای ورود به مدارس نمونه و سمپاد

علی نظری جویباری: تلاش کردیم تمرکز تیم را حفظ کنیم

محکومیت حمله رژیم صهیونیستی به صدا و سیما توسط مدیرعامل باشگاه استقلال

گزارشی جالب از مسابقات جذاب شترسواری انتخابی مسابقات تیم ملی

گزارش ورزش و مردم از تجدید میثاق جامعه ورزش با شهدا

روزبه چشمی در استقلال ماندنی شد

افزایش گرمای هوا از فردا در آسمان مازندران

استفان کری: نمی‌دانم تا چه زمانی در NBA بازی خواهم کرد

تیراندازان ناشنوا به سومین اردوی آماده‌سازی فراخوانده شدند

جایگاه ایران در جدول مدالی ادوار گذشته بازی‌های کشورهای اسلامی

تیم والیبال زیر 16 سال ایران راهی تایلند شد

انحراف محور مریخ؛ کلید حل معمای ناپدید شدن آب

اعمال محدودیت های ترافیکی تا فردا در جاده های شمال

نشانه‌های پیری زودرس

مقصد احتمالی اوبامیانگ؛ باشگاه سابق جرارد

توافق آرسنال با وینگر چلسی

دشمن استقلال بلای جان پرسپولیس شد

نفجم: امیدوارم با قهرمانی آسیا دل خانواده‌های شهدا و مردم را شاد کنیم

تخریب 30 فقره ساخت وساز غیرمجاز در نوشهر

علائم، درمان و باورهای غلط درباره سنگ کلیه

ابراز حمایت و همبستگی رئیس کمیته بین‌المللی المپیک با مردم ایران

جان تری: همه از تماشای فوتبال مدرن خسته شده‌اند