پیام مازند - ad / پیاده‌روی یکی از ساده‌ترین و در عین حال مؤثرترین فعالیت‌های ورزشی است، اما همان‌طور که یک کوله‌ی نامناسب می‌تواند کوهنوردی را به کابوس تبدیل کند، کفش اشتباه هم می‌تواند لذت پیاده‌روی را به درد و تاول و التهاب تبدیل کند.
در این راهنمای جامع به نقل از فروشگاه لوازم ورزشی موج کوه، 10 اشتباه رایج در خرید کفش پیاده‌روی را بررسی می‌کنیم و برای هرکدام راهکارهای کاربردی ارائه می‌دهیم — تا قبل از آنکه هزینه کنی، مطمئن شوی که کفش انتخابی‌ات واقعاً با پایت، مسیرت و هدف تمرینت سازگار است.
اشتباه اول: انتخاب کفش صرفاً بر اساس ظاهر یا برند
بسیاری از ما هنگام خرید کفش پیاده روی ، ناخودآگاه جذب رنگ، مدل یا برند می‌شویم.
اما در پیاده‌روی، ظاهر آخرین معیار و راحتی اولین معیار است.
کفشی که روی پا زیبا به نظر می‌رسد ولی بعد از 5 کیلومتر پا را می‌زند، عملاً هیچ ارزشی ندارد. برندهایی مثل نایک، هوکا، اسیکس یا نیوبالانس، هم مدل‌های مناسب و هم مدل‌های نامناسب برای پیاده‌روی دارند — بسته به نیاز فرد.
راهکار:
قبل از خرید، هدف خودت را مشخص کن (پیاده‌روی روزانه، تناسب اندام، ریکاوری بعد از دویدن، یا مسیرهای طولانی).
از ظاهر بگذر، روی فیت و احساس راحتی تمرکز کن.
هنگام پوشیدن کفش در فروشگاه، چند دقیقه راه برو؛ اگر در همان چند دقیقه احساس ناراحتی داری، مطمئن باش در کیلومتر 5 بدتر خواهد شد.
اشتباه دوم: اشتباه گرفتن کفش پیاده‌روی با کفش دویدن
در نگاه اول، کفش پیاده‌روی و دویدن شبیه‌اند، اما در طراحی فنی، دو دنیای متفاوت‌اند.
کفش دویدن برای برخوردهای ضربه‌ای شدید و حرکت‌های سریع طراحی شده؛ در حالی که کفش پیاده‌روی روی پشتیبانی از قوس و انتقال تدریجی وزن تمرکز دارد.
نتیجه اشتباه:
اگر کفش دونده‌ها را برای پیاده‌روی طولانی بپوشی، ممکن است در ناحیه‌ی پاشنه یا ساق پا درد بگیری، چون ارتفاع پاشنه (Heel Drop) و انعطاف کف کفش برای الگوی حرکتی تو مناسب نیست.
راهکار:
کفش مخصوص پیاده‌روی را انتخاب کن که انعطاف جلو پا بیشتر و افت پاشنه کمتر دارد (4 تا 8 میلی‌متر ایده‌آل است).
اگر در مسیرهای ترکیبی (آسفالت + خاکی) راه می‌روی، از مدل‌های «Walking Hybrid» استفاده کن که بین دویدن و پیاده‌روی تعادل دارند.
در سایت‌هایی مثل موج‌کوه همیشه بخش مشخصات فنی را بخوان و اگر نوشته “Running” است، برای پیاده‌روی روزمره با احتیاط انتخاب کن.
اشتباه سوم: بی‌توجهی به نوع قوس کف پا (Pronation)
هر پای انسان قوس متفاوتی دارد: بعضی‌ها قوس زیاد (Supination) دارند، بعضی قوس طبیعی و بعضی کف پای صاف (Overpronation).
این تفاوت مستقیماً تعیین می‌کند که چه نوع کفشی برایت مناسب است.
اشتباه رایج: خرید کفش فقط با سایز، بدون در نظر گرفتن فرم پا.
نتیجه؟ درد زانو، تاول، و حتی التهاب کف پا (Plantar Fasciitis).
راهکار:
- روی یک سطح صاف پا را خیس کن و روی کاغذ سفید بایست؛ الگوی رد پای خودت را ببین.
- اگر وسط کف پا پر رنگ است، یعنی قوس پایین داری و باید کفش «Stability» بپوشی.
- اگر رد باریک است، قوس زیاد داری و به مدل «Cushion» نیاز داری.
- اگر قوس طبیعی است، مدل‌های «Neutral» مناسب تو هستند.
- برندهایی مثل Asics و Brooks مدل‌های مشخصی برای هر نوع پا دارند — قبل از خرید بررسی کن.
اشتباه چهارم: نادیده گرفتن عرض کفش
اغلب خریداران فقط به طول (سایز) توجه می‌کنند، در حالی که عرض کف پا به همان اندازه مهم است.
کفش باریک برای پای پهن مثل پوشیدن دستکش بچه برای یک مشت بزرگ است!
نشانه‌ها:
- تاول در کناره‌ی انگشت کوچک
- حس فشار در متاتارس‌ها (پیش‌پا)
- بی‌حسی یا خواب رفتن انگشتان
راهکار:
- برندها معمولاً چند نوع عرض دارند: Narrow (باریک)، Regular (استاندارد)، Wide (پهن) و Extra Wide.
- همیشه هر دو پا را امتحان کن؛ یکی از پاها معمولاً بزرگ‌تر است.
- در عصر، وقتی پا کمی متورم‌تر است، کفش را بپوش تا مطمئن شوی در پیاده‌روی طولانی فیت باقی می‌ماند.
اشتباه پنجم: خرید سایز خیلی کوچک یا تنگ
خیلی‌ها تصور می‌کنند کفش باید کاملاً چسبان باشد تا “لق نزند”.
اما در پیاده‌روی، فضای جلوی انگشت‌ها حیاتی است.
وقتی پا در هر قدم کمی جلو می‌آید، اگر فضا نباشد، ناخن‌ها آسیب می‌بینند یا حتی سیاه می‌شوند.
راهکار:
- حداقل به اندازه‌ی یک بند انگشت بین انگشت بزرگ پا و جلوی کفش فاصله بگذار.
- جورابی بپوش که معمولاً برای پیاده‌روی می‌پوشی.
- اگر بین دو سایز مرددی، معمولاً سایز بزرگ‌تر را انتخاب کن.
- توجه کن که برندها سایزبندی متفاوت دارند؛ مثلاً کفش‌های Salomon اغلب فیت باریک‌تری دارند نسبت به Skechers.
اشتباه ششم: توجه نکردن به وزن کفش
وزن کفش تأثیر مستقیم بر خستگی دارد.
هر 100 گرم اضافه در هر پا، در 10 کیلومتر پیاده‌روی معادل صدها قدم اضافه تلاش عضلانی است.
اما سبک‌تر همیشه بهتر نیست — گاهی سبک بودن، یعنی حذف لایه‌های حمایتی.
راهکار:
- برای پیاده‌روی شهری یا تناسب اندام، وزن بین 250 تا 350 گرم ایده‌آل است.
- برای مسیرهای طولانی یا خاکی، 350 تا 450 گرم با پشتیبانی بیشتر انتخاب کن.
- اگر وزن بالا یا سابقه‌ی درد زانو داری، کمی پاشنه ضخیم‌تر بهتر است.
- وزن کفش را در مشخصات محصول چک کن؛ بسیاری از برندها عدد دقیق را می‌نویسند.
اشتباه هفتم: غفلت از تهویه و جنس رویه
پا در هر ساعت پیاده‌روی حدود 100 میلی‌لیتر عرق تولید می‌کند!
اگر کفش تهویه‌ی مناسبی نداشته باشد، این رطوبت به تاول، بوی نامطبوع و قارچ پوستی تبدیل می‌شود.
راهکار:
- دنبال رویه‌ی مش‌بافت (Mesh) بگرد که هوا در آن گردش دارد.
- اگر در مناطق مرطوب یا بارانی راه می‌روی، مدل‌هایی با فناوری ضدآب (مثل Gore-Tex یا HydroGuard) انتخاب کن، اما در تابستان از آنها پرهیز کن.
- کفش‌های چرمی برای پیاده‌روی‌های شهری زمستانی عالی‌اند ولی برای گرما نه.
- در سایت‌ها دنبال اصطلاحات “Breathable Upper” یا “Ventilated Mesh” باش.
اشتباه هشتم: بی‌توجهی به زیره (Outsole) و اصطکاک آن
بسیاری از خریداران کف کفش را حتی نگاه نمی‌کنند!
در حالی که زیره همان جایی است که با زمین در تماس است و میزان اصطکاک، پایداری و دوام کفش را تعیین می‌کند.
اشتباه رایج: انتخاب کفش با زیره صاف و فوم‌مانند برای مسیرهای لغزنده یا خاکی.
راهکار:
- برای پیاده‌روی شهری، زیره‌ی لاستیکی با الگوی ریز کافی است.
- برای مسیرهای طبیعی، دنبال الگوی عاج‌دار (Lug Pattern) باش.
- کف‌های EVA سبک‌اند ولی سریع‌تر ساییده می‌شوند؛ مدل‌های Rubber/EVA ترکیبی دوام بالاتری دارند.
- به برندهایی که زیره Vibram یا Contagrip دارند توجه کن؛ کیفیت آنها بالاست.
اشتباه نهم: نادیده گرفتن سبک گام و فرم بدن
افراد با فرم بدنی مختلف (مثلاً زانوی ضربدری یا کف صاف) فشار متفاوتی به کف پا وارد می‌کنند.
اگر کفش با بیومکانیک بدن هم‌خوان نباشد، بعد از مدتی درد زانو، مچ یا حتی کمر ایجاد می‌شود.
راهکار:
- از تست گام (Gait Analysis) در فروشگاه‌های تخصصی استفاده کن.
- اگر درد مچ یا زانو داری، از پزشک یا فیزیوتراپ برای انتخاب کفی مناسب کمک بگیر.
- برخی برندها مثل New Balance یا Brooks مدل‌هایی برای “Motion Control” دارند که حرکت غیرطبیعی پا را اصلاح می‌کنند.
- یادت باشد: کفش خوب باید به بدن تو کمک کند، نه اینکه از آن کار بکشد.
اشتباه دهم: نادیده گرفتن هدف واقعی استفاده
آیا کفش را برای پیاده‌روی روزانه می‌خواهی؟ یا سفر؟ یا پیاده‌روی 15 کیلومتری در طبیعت؟
اشتباه بزرگ این است که با یک مدل همه‌کاره بخواهی تمام موقعیت‌ها را پوشش دهی.
راهکار:
- اگر برای مسیرهای شهری می‌خواهی، سبک و منعطف انتخاب کن.
- اگر برای پیاده‌روی طبیعت، مدل ضدآب با زیره عاج‌دار بهتر است.
- اگر برای سفر، مدلی انتخاب کن که هم راحت باشد هم ظاهر شهری داشته باشد.
- و اگر هدفت تمرین تناسب اندام است، مدل با فوم پاسخگو (Responsive) انتخاب کن تا انرژی قدم‌ها را برگرداند.
و راهکارهایی برای انتخاب حرفه‌ای، ماندگار و راحت
در بخش اول درباره‌ی اشتباهات رایج هنگام خرید صحبت کردیم؛
اما اشتباهات فقط در فروشگاه اتفاق نمی‌افتند — بخش زیادی از آسیب‌ها بعد از خرید و در استفاده‌ی نادرست، نگهداری اشتباه و تست نکردن کافی پیش می‌آید.
در ادامه راهکارهایی را می‌خوانی که حتی حرفه‌ای‌ها هم گاهی فراموش می‌کنند.
اشتباه یازدهم: امتحان نکردن کفش در شرایط واقعی
بسیاری از خریداران کفش را فقط در فروشگاه می‌پوشند، چند قدم می‌زنند و تصمیم می‌گیرند.
اما پاها در فضای واقعی، روی سطوح مختلف و پس از گرم شدن بدن رفتار متفاوتی دارند.
راهکار:
- کفش را بعدازظهر امتحان کن، زمانی که پا کمی متورم‌تر است.
- اگر می‌توانی در فروشگاه چند دقیقه روی تردمیل یا مسیر سخت‌تر راه برو.
- در فروشگاه کفش را فقط با یک پا مقایسه نکن؛ هر دو پا را بپوش، چون معمولاً اختلاف میلی‌متری بین دو پا وجود دارد.
- در خانه (پیش از بیرون رفتن) حداقل 20 دقیقه با آن قدم بزن و مطمئن شو هیچ نقطه‌ی فشاری وجود ندارد.
اشتباه دوازدهم: نادیده گرفتن جوراب مناسب
حتی بهترین کفش دنیا اگر با جوراب اشتباه پوشیده شود، می‌تواند آزاردهنده شود.
جوراب بخش فراموش‌شده‌ی راحتی است — مخصوصاً در پیاده‌روی طولانی.
راهکار:
- از جوراب‌های نخی خالص استفاده نکن؛ رطوبت را نگه می‌دارند و باعث تاول می‌شوند.
- ترکیب پلی‌استر، نایلون و الیاف تنفس‌پذیر انتخاب بهتری است.
- اگر زیاد عرق می‌کنی، از جوراب‌های فنی مخصوص Hiking یا Running استفاده کن.
- برای سفرهای طولانی، جوراب پشمی سبک (مثل مِرینو) بهترین گزینه است.
اشتباه سیزدهم: شستن اشتباه کفش
خیلی‌ها کفش ورزشی را مثل لباس داخل ماشین لباسشویی می‌اندازند.
اما گرما و چرخش، چسب میان لایه‌های فوم را از بین می‌برد و عمر کفش نصف می‌شود.
راهکار:
- گل و خاک را با برس نرم پاک کن.
- برای لکه‌های سخت، از پارچه‌ی نمدار با کمی مایع ملایم استفاده کن.
- هرگز در آفتاب مستقیم خشک نکن؛ در سایه و هوای آزاد بگذار.
- کفی‌ها را جدا کن تا داخل کفش هم خشک شود.
- اگر کفش گورتکس داری، هر چند ماه اسپری DWR تجدیدکننده بزن تا خاصیت ضدآب حفظ شود.
اشتباه چهاردهم: استفاده مداوم از یک جفت کفش
حتی اگر کفش عالی خریده باشی، اگر هر روز و بدون استراحت از آن استفاده کنی، ساختار فوم سریع‌تر فرسوده می‌شود.
فوم‌ها برای برگشت به حالت اولیه، 24 تا 48 ساعت زمان نیاز دارند.
راهکار:
- دو جفت کفش برای تناوب داشته باش (مثلاً یکی سبک‌تر برای روزهای کوتاه، یکی پشتیبان‌دار برای مسیرهای بلندتر).
- با این کار عمر هر دو جفت بیشتر می‌شود و عضلات پا هم به شرایط متفاوت عادت می‌کنند.
- اگر زیاد پیاده‌روی می‌کنی، بعد از حدود 600 تا 800 کیلومتر کفش را تعویض کن — حتی اگر ظاهرش هنوز سالم است.
اشتباه پانزدهم: نادیده گرفتن تطابق وزن بدن با کفش
کفش‌های سبک برای افراد با وزن کم عالی‌اند، اما اگر وزن بالاتری داری یا روی آسفالت سفت پیاده‌روی می‌کنی، این سبک بودن ممکن است باعث فشار به مفاصل شود.
راهکار:
- اگر وزن بالای 80 کیلو داری، از مدل‌هایی با فوم متراکم‌تر یا Drop کمی بالاتر استفاده کن تا شوک کمتری به پا منتقل شود.
- برندهایی مثل Hoka، New Balance و Saucony مدل‌هایی مخصوص وزن‌های بالاتر دارند (مثلاً سری Bondi یا Vongo).
- از کفش‌هایی با پاشنه‌ی ضخیم‌تر و قوس پشتیبان کمک بگیر تا فشار روی زانو و مچ کاهش یابد.
اشتباه شانزدهم: نادیده گرفتن نوع سطح پیاده‌روی
آیا بیشتر در پیاده‌روی شهری روی آسفالت راه می‌روی یا مسیرهای خاکی و پارک‌ها؟
نوع زیره باید با سطح زمین هماهنگ باشد.
راهکار:
- مسیرهای شهری: زیره نرم‌تر و صاف‌تر (کاهش ضربه و راحتی).
- پارک و خاکی: زیره با آج متوسط و ترکیب لاستیکی.
- کوه و تپه: زیره عاج‌دار عمیق‌تر، مقاوم به لغزش.
ترکیب زیره Vibram یا Contagrip در برندهایی مثل Salomon بهترین انتخاب برای مسیرهای ترکیبی است.
اشتباه هفدهم: باور به «کفش خودش جا می‌افتد»
بسیاری تصور می‌کنند اگر کفش کمی تنگ باشد، بعداً “جا باز می‌کند”.
اما واقعیت این است که کفش پیاده‌روی نباید نیاز به «جا افتادن» داشته باشد.
مواد فوم و مش مدرن خیلی کمتر از گذشته تغییر شکل می‌دهند.
راهکار:
اگر از همان ابتدا حس ناراحتی داری، نخرید.
“جا باز کردن” فقط در کفش‌های چرمی سنتی معنا دارد، نه در کفش‌های ورزشی امروزی.
فیت اولیه باید بی‌نقص باشد: نه لق، نه فشرده.
اشتباه هجدهم: نادیده گرفتن انعطاف‌پذیری مناسب
انعطاف زیاد یعنی کنترل کمتر؛ سفتی زیاد یعنی فشار به پا.
تعادل بین این دو کلید راحتی است.
راهکار:
- کفش را با دو دست بگیر و از جلو تا کن؛ باید حدود 45 درجه خم شود، نه بیشتر و نه کمتر.
- اگر مثل تخته سفت است، برای پیاده‌روی روزانه مناسب نیست.
- اگر بیش از حد نرم است، قوس پا حمایت نمی‌شود.
- کفش‌های پیاده‌روی واقعی معمولاً در قسمت سینه‌ی پا انعطاف‌پذیر و در پاشنه پایدار هستند.
اشتباه نوزدهم: نادیده گرفتن تست کفی و تعویض آن
کفی داخل کفش یکی از تأثیرگذارترین بخش‌های راحتی است.
اما بیشتر افراد حتی یک بار هم آن را خارج و بررسی نمی‌کنند.
راهکار:
- اگر کفی سست یا تخت است، می‌توانی آن را با کفی‌های ارتوپدی یا ژله‌ای جایگزین کنی.
- اگر کفش جدید خریدی، کفی را بیرون بیاور و با کفی قدیمی مقایسه کن؛ باید در قسمت قوس پشتیبانی مناسبی داشته باشد.
- بعضی برندها مثل هوکا یا Superfeet کفی‌های تخصصی برای نوع فعالیت دارند (پیاده‌روی، دویدن، استقامت).
- هر چند ماه یک بار کفی را خشک و تمیز کن تا باکتری و بو نگیرد.
اشتباه بیستم: نداشتن برنامه‌ی مراقبت بلندمدت از کفش
کفش پیاده‌روی فقط وقتی ارزش واقعی‌اش را نشان می‌دهد که از آن مراقبت کنی.
کفش‌ها مثل خودرو نیستند که فقط زمانی خراب شوند که زیاد استفاده کنی — گاهی بی‌توجهی ساده، عمرشان را نصف می‌کند.
راهکار:
- همیشه بعد از پیاده‌روی، گل و گرد را پاک کن تا مواد به فوم نفوذ نکنند.
- در محیط خشک نگهداری کن؛ رطوبت، چسب کف را ضعیف می‌کند.
- از اسپری‌های ضدبو و آنتی‌باکتریال مخصوص کفش استفاده کن.
- اگر در سفر کفش خیس شد، داخلش را با روزنامه پر کن تا رطوبت جذب شود.
- هر چند ماه زیره و دوخت‌ها را چک کن؛ اگر جدا شدند، سریع ترمیم کن تا کل کفش از بین نرود.
جمع‌بندی نهایی
خرید کفش پیاده‌روی ظاهراً ساده است، اما انتخاب درست نیاز به دقت، شناخت بدن و درک تفاوت‌ها دارد.
اشتباه در انتخاب می‌تواند باعث درد زانو، کمردرد یا حتی ترک تمرین شود.
اما اگر نکات بالا را رعایت کنی:
- راحتی هر قدم را حس خواهی کرد،
- بدن کمتر خسته می‌شود،
- و از پیاده‌روی به‌عنوان سبک زندگی سالم و پایدار لذت می‌بری.