اربعین حسینی، محل تجمع دلدادگان امام شهیدان

پیام مازند - مراسم اربعین حسینی، محل تجمع دلدادگان امام شهیدان در کربلا محسوب می‌شود.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مازندران؛ اربعین حسینی چهلمین روز پس از شهادت امام حسین (ع) در عاشورای سال 61ق که با 20 صفر مصادف است.
براساس برخی از نقل‌ها، اسیران کربلا روز 20 صفر سال 61 قمری در بازگشت از شام، برای زیارت مدفن امام حسین (ع) به کربلا رفتند؛ البته گروهی از علما همچون شیخ مفید و شیخ طوسی تصریح کرده‌اند که اسرا در بازگشت از شام به مدینه رفتند. همچنین جابر بن عبدالله انصاری، در این روز به‌عنوان اولین زائر بر سر مزار امام حسین (ع) حاضر شد. براساس قول مشهور، سر امام حسین (ع)، در روز اربعین به بدنش در کربلا ملحق شد.
زیارت اربعین از اعمال خاص این روز است و بنابر روایتی از امام حسن عسکری (ع) از نشانه‌های مؤمن دانسته شده است.
20 صفر در ایران تعطیل رسمی است و شیعیان در این روز عزاداری می‌کنند.
پیاده‌روی اربعین شیعیان به سوی کربلا، یکی از گسترده‌ترین مراسم عزاداری شیعیان بوده و در زمره بزرگ‌ترین اجتماعات مذهبی جهان شمرده شده است.
ریشه تاریخی
اربعین به معنای چهلم است و 20 صفر را که چهل روز بعد از شهادت امام حسین (ع) در روز عاشورا است، اربعین حسینی یا روز اربعین می‌نامند. طبق نقل‌های تاریخی، جابر بن عبدالله انصاری، صحابی پیامبر اسلام (ص)، به همراه عطیه عوفی در اولین چهلم شهادت امام حسین (ع) به‌عنوان اولین زائر بر سر مزار امام حسین (ع) حاضر شده و قبر امام حسین را زیارت کرده است.
بنابه نقل کتاب «لهوف»، بازماندگان حادثه کربلا نیز در این روز به کربلا بازگشته و قبر امام حسین (ع) و سایر شهدای کربلا را زیارت کرده‌اند؛ هر چند برخی از عالمان آن را نپذیرفته‌اند.

بازگشت کاروان اسیران به کربلا
درباره اینکه کاروان اسیران پس از آزادی به مدینه بازگشتند یا در روز اربعین سال 61ق میان عالمان شیعه اختلاف‌نظر وجود دارد.
گروهی مانند شیخ مفید (درگذشت 413ق)، شیخ طوسی (درگذشت 460ق)، علی بن یوسف حلی (قرن هفتم) و کفعمی (درگذشت 905ق) تصریح کرده‌اند که کاروان اهل‌بیت (ع)، پس از برگشت از شام، به مدینه رفته‌اند نه کربلا.
برخی مانند محدث نوری و شیخ عباس قمی معتقدند به دلیل دوری مسافت، ممکن نبود بازماندگان کربلا چهل روز بعد از عاشورا به کربلا بازگشته باشند؛ زیرا پیمودن مسیر کوفه تا شام و سپس بازگشت به کربلا در مدت زمان 40 روز، برای کاروان اسرای کربلا ممکن نبوده است. علاوه بر این، برخی بر این باورند که گزارش معتبری نیز بر اثبات این رویداد در دست نیست.
عده‌ای همچون سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال و علامه مجلسی ورود اسرا به کربلا و همچنین مدینه در روز اربعین را بعید دانسته‌اند.
سید ابن طاووس (درگذشت 664ق) در کتاب لهوف نقل کرده است هنگامی که اسیران کربلا در راه بازگشت از شام، به عراق رسیدند، به راهنمایشان گفتند «ما را از راه کربلا ببر». هنگامی که آنها به قتلگاه رسیدند، جابر بن عبدالله انصاری و برخی از بنی‌هاشم را دیدند که برای زیارت قبر امام حسین (ع) آمده بودند. پس با گریه و اندوه مجلس عزایی برپا کردند و پس از چند روز به مدینه بازگشتند؛ البته سید ابن طاووس تاریخ ورود اسیران به کربلا را ذکر نکرده است. ابن‌نمای حلی (درگذشت 680ق) نیز بدون ذکر تاریخ نوشته است کاروان اسیران به کربلا رفته و با جابر بن عبدالله ملاقات کردند.
سید محمدعلی قاضی طباطبایی (1293-1358ش) در کتاب تحقیق درباره اولین اربعین سیدالشهداء (ع) نیز بازگشت اسرا به کربلا در اولین اربعین را درست دانسته است. برخی نیز با توجه به شواهد و قراینی همچون درستی احتمال الحاق سر امام حسین (ع) به بدنش در روز اربعین، محل دفن سر و وجه استحباب زیارت اربعین، حضور اسرا در کربلا را پذیرفتنی دانسته‌اند.
گروهی نیز ضمن پذیرش اصل بازگشت کاروان اسرای بازماندگان به کربلا در مسیر شام به مدینه، زمان آن را حدود پایان صفر و اوایل ربیع الاول و یا زمانی بعد از آن دانسته‌اند. [نیازمند منبع]برخی دیگر، اربعین سال‌های بعد را زمان این رویداد شمرده‌اند. [نیازمند منبع]علامه مجلسی، رفتن اسیران به کربلا در سال دیگر را نیز بعید شمرده است.
الحاق سر به بدن
براساس نقل مشهور، سر امام حسین (ع) که در روز عاشورا جدا شده بود، در روز اربعین به بدنش در کربلا ملحق شد. این قول مشترک میان بسیاری از مورخان و اندیشمندان شیعه و سنی است.
ابن شهر آشوب سخن سید مرتضی که گفته است «روایت کرده‌اند که سر امام حسین (ع) با جسد در کربلا دفن شد»، نقل کرده و سپس از قول شیخ طوسی نقل کرده است که به سبب ملحق شدن سر امام به بدن و دفن آن، زیارت اربعین توصیه شده است.
براساس برخی گزارش‌های حدیثی و تاریخی، سر امام حسین (ع) در حرم امام علی (ع) در نجف کنار قبر امام علی (ع)، قبرستان بقیع در مدینه، دمشق و مصر دفن شده است.
زیارت اربعین
در حدیثی از امام حسن عسکری (ع) زیارت اربعین یکی از پنج نشانه برای مؤمن شمرده شده است. زیارت‌نامه‌ای برای روز اربعین از امام صادق (ع) نقل شده است. شیخ عباس قمی این زیارت‌نامه را در مفاتیح الجنان در باب سوم بعد از زیارت عاشورا غیر معروفه، با عنوان زیارت اربعین نقل کرده است.
به گفته قاضی طباطبایی زیارت روز اربعین در نزد شیعیان زیارت «مَرَدُّ الرَّأس» نیز خوانده می‌شود. مَرَدُّ الرأس یعنی بازگرداندن سر و منظور آن است که در این روز که اسرای اهل بیت به کربلا بازگشتند سر امام حسین (ع) را نیز به کربلا آوردند و دفن کردند.

راهپیمایی اربعین
قاضی طباطبایی در کتاب تحقیق درباره اول اربعین سیدالشهداء می‌نویسد: حرکت به سوی کربلا در روز اربعین از زمان امامان معصوم (ع) در بین شیعیان رایج بوده است و شیعیان حتی در زمان بنی‌امیه و بنی‌عباس نیز به این حرکت مقید بوده‌اند. توصیه به زیارت اربعین باعث شده است که شیعیان به ویژه ساکنان عراق، از نقاط مختلف این کشور به سوی کربلا حرکت کنند. این حرکت که غالباً به صورت پیاده صورت می‌گیرد یکی از پرجمعیت‌ترین راهپیمایی‌ها در جهان شمرده می‌شود. پس از سقوط حزب بعث عراق جمعیت این زائران چند برابر شده است، به طوری که گزارش‌ها از حضور 15 میلیون زائر در سال 1392ش، حدود 20 میلیون در سال 1393ش و 27 میلیون در سال 1394ش خبر داده‌اند.
آمار وزارت کشور عراق حاکی از آن است که در سال 1392ش دست‌کم یک میلیون و 300 هزار زائر خارجی به عراق آمده و در راهپیمایی اربعین شرکت کرده‌اند.
امام حسن عسکری (ع)
نشانه‌های مؤمن پنج چیز است:
خواندن 51 رکعت نماز در شبانه‌روز (17 رکعت نماز‌های یومیه و 34 رکعت نافله‌های روزانه)
زیارت اربعین.
انگشتر به دست راست کردن.
پیشانی را در سجده بر خاک نهادن.
بلند گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم»
تعداد زائران پیاده‌روی اربعین از سال 1395 تا 1403ش براساس آمار عتبه عباسیه سال تعداد زائران اربعین (نفر)
1446ق/1403ش/2024م 21،480،525،
1445ق/1402ش/2023م 22،019،146،
1444ق/ 1401ش/2022م 21،198،640،
1443ق/1400ش/2021م 16،327،542،
1442ق/ 1399ش/2020م 14،553،308،
1441ق/ 1398ش/2019م 15،229،955،
1440ق/ 1397ش/2018م 15،322،949،
1439ق/ 1396ش/2017م 13،874،818،
1438ق/ 1395ش/2016م 11،210،367
انتفاضه اربعین
در إنتفاضه صفر عراق، شیعیان عراق در قالب پیاده‌روی اربعین بر ضد حکومت حزب بعث در صفر سال 1397ق (برابر با 1977م-1355ش) قیام کردند. در این سال حزب بعث عراق برگزاری مراسم‌های مذهبی و برقراری موکب و پیاده‌روی به کربلا را ممنوع کرد، اما مردم نجف در 15 صفر آماده برگزاری مراسم پیاده‌روی اربعین شده و به سمت کربلا حرکت کردند. این حرکت با برخورد حکومت صدام حسین مواجه شد و تعدادی از مردم کشته و گروهی نیز زندانی شدند. سید محمدباقر حکیم در این انتفاضه به حبس ابد محکوم شد و برای برخی علما همچون علامه عسکری، سید محمدحسین فضل‌الله که از عراق فرار کرده بودند، نیز حکم اعدام غیابی صادر شد.
نام نویسی بیش از 67 هزار مازندرانی برای سفر اربعین
سخنگوی کمیته ثبت نام و نام نویسی اربعین حج و زیارت مازندران گفت: 67 هزار و 442 مازندرانی تاکنون در سامانه سماح ثبت نام کردند.
جعفری افزود: 67 هزار و 442 مازندرانی در سامانه سماح ثبت نام کرده و تاکنون نسبت به پرداخت حق بیمه اقدام کردند.
وی با بیان اینکه از این آمار 40 هزار و 818 نفر آقایان و 26 هزار 624 نفر بانوان هستند افزود: بیش از 10 هزار مازندرانی از مرز خسروی و مابقی از مرز مهران تردد کردند.
نجاتی و گزارشی درباره اربعین:

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی