پیام مازند - بسیاری از افراد هر سال تصمیم میگیرند بیشتر کتاب بخوانند، اما فقط تعداد کمی از آنها واقعا میتوانند به آن عمل کنند.
واقعیت این است که شروع کتابخوانی سخت نیست. ادامه دادن سخت است. برای همین شناختن بهترین روش کتاب خواندن، پیدا کردن سبک مناسب و استفاده از ابزارهایی مثل کتاب صوتی و پادکست میتواند نقطه شروع بسیار خوبی باشد. اگر شما هم بارها تصمیم گرفتید بیشتر کتاب بخوانید اما بعد از چند هفته رهایش کردید بدانید تنها نیستید. ساختن یک عادت مداوم همیشه زمان میبرد و به روش درست نیاز دارد.
زندگی مدرن، شلوغی، موبایل، شبکههای اجتماعی و فرسودگی ذهنی باعث شده تمرکز انسانها کمتر شود. به همین دلیل خیلیها قبل از اینکه تجربه لذت مطالعه را بهطور واقعی بچشند، آن را کنار میگذارند. اما روشهای ساده و قابل اجرا وجود دارد که میتواند شروع مطالعه و استمرار آن را برای هر کسی ممکن کند، حتی برای کسانی که میگویند وقت ندارند.
چرا شروع کتابخوانی برای خیلیها سخت است؟
دلایل سخت بودن شروع مطالعه، کاملا روشن و قابل درک است. اکثر افراد با این چالشها روبهرو میشوند:
* درگیری با کار و زندگی
* وقت کم
* تمرکز پایین
* رقابت با موبایل و شبکههای اجتماعی
* خستگی بعد از یک روز پرمشغله
* انتخاب کتاب اشتباه
* شروع با کتابهای سنگین و حجیم
* نداشتن روتین مشخص
نکته مهم این است که ما مشکل کمبود وقت نداریم مشکل مدیریت زمان و انتخاب روش درست داریم. اگر مطالعه را با کتابهای سبک یا کتاب صوتی شروع کنیم، مسیر سختی که فکر میکنیم، خیلی راحتتر میشود.
بهترین روشهای شروع و استمرار مطالعه
در ادامه مهمترین و کاربردیترین روشهایی را میخوانید که میتواند عادت مطالعه را در شما تثبیت کند.
1. شروع با کتابهای کمحجم یا جلسات کوتاه مطالعه
یک اشتباه رایج این است که افراد در ابتدای مسیر، سراغ کتابهای حجیم یا موضوعات سنگین میروند و در نتیجه خیلی زود خسته میشوند. بهترین کار این است که روزانه فقط 10 دقیقه مطالعه کنند. کتابهای کوتاه با روایت ساده انتخاب کنند و از همه مهمتر با سراغ ژانرهایی بروند که واقعا دوست دارند.
با این روش بدون فشار و سختی وارد دنیای مطالعه میشوند و احتمال رها کردن کتابها کمتر میشود. از طرفی مغز به مرور برای مطالعههای طولانیتر آماده میشود. همین مطالعات کوتاه کوتاه اگر تکرار شوند، در یک ماه تبدیل به چند ساعت مطالعه واقعی میشوند
2. ترکیب مطالعه سنتی با کتاب صوتی
امروزه کتاب صوتی یکی از محبوبترین ابزارهای شروع مطالعه است. چون برخلاف کتاب کاغذی یا کتاب الکترونیک به وقت خالی احتیاج ندارد. شما میتوانید در موقعیتهای مختلف در مسیر رفتوآمد، موقع ورزش، موقع آشپزی یا کارهای خانه، موقع پیادهروی یا قبل از خواب و وقتهایی که چشمهایتان خستهاند کتاب گوش دهید:
این مدل مطالعه، در روزهای شلوغ، بهترین راه برای حفظ ارتباط با کتاب است. خیلی از کسانی که امروز کتابخوان حرفهای هستند، ابتدا با کتاب صوتی وارد مسیر مطالعه شدند
3. ساختن روتین ثابت مطالعه
اگر میخواهید مطالعه در زندگیتان جایگاهی ثابت پیدا کند، باید برایش یک وقت مشخص بگذارید. مثلا 10 دقیقه قبل از خواب، 15 دقیقه بعد از صبحانه، 20 دقیقه در مسیر رفتوآمد یا حتی چند صفحه بعد از پایان کار روزانه. اینطوری با تکرار، رفتار جدید را به عادت تبدیل میکنید.

4. استفاده از پادکستهای کتابمحور
پادکستها یکی از جذابترین ابزارها برای علاقهمند شدن به مطالعه هستند. بسیاری از افراد با گوش دادن به یک پادکست فرهنگی یا کتاب محور، به مرور وارد دنیای کتاب میشوند. پادکستها باعث:
* ایجاد انگیزه برای مطالعه
* آشنایی با کتابهای جدید
* یادگیری بدون فشار
گوش دادن به چند پادکست در هفته، میتواند اشتیاق مطالعه را در ناخودآگاه شما فعال کند.
5. تبدیل مطالعه به یک عادت کوچک و لذتبخش
اگر مطالعه برای شما حس وظیفه و اجبار داشته باشد، خیلی سریع آن را کنار میگذارید. اما اگر مطالعه تبدیل به یک تجربه لذتبخش شود، ادامه دادن بسیار آسان میشود. برای همین میتوانید قبل از خواندن کتاب، چند کار کوچک و خوشایند انجام دهید تا فضا و حالوهوای مطالعه برایتان دلنشینتر شود:
* روشن کردن شمع
* نوشیدن چای یا قهوه موقع مطالعه
* انتخاب صندلی راحت
* ساختن یک گوشه کوچک مخصوص مطالعه در خانه برای خودتان
6. تمیز کردن محیط از عوامل مزاحم
موبایل و شبکههای اجتماعی بزرگترین دشمن تمرکز هستند. بهتر است قبل از مطالعه، موبایل را روی حالت هواپیما بگذارید و فاصله آن را از خودتان زیاد کنید و همه ناتفیکیشن را ببندید. وقتی چند دقیقه تمرکز واقعی تجربه کنید، ادامه دادن خیلی راحتتر میشود.
7. هدفگذاریهای کوچک، واقعی و قابل انجام
بجای هدفهای بزرگ مثل «میخوام ماهی 4 کتاب بخوانم» هدفهای کوچکتر و واقعیتر تعیین کنید:
* روزی 10 صفحه
* روزی 15 دقیقه
* یک کتاب کوتاه در هفته
این هدفها هم قابل انجام هستند، هم انگیزهتان را بالا میبرند
8. انتخاب کتاب مناسب
انتخاب کتاب اشتباه، یکی از مهمترین دلایل رها کردن کتابخوانی است. برای شروع بهتر است سراغ کتابهایی بروید که:
* قصه روان و سادهای دارند
* طولانی نیستند
* از نظر موضوعی، مورد علاقه شما هستند
* ریتم تندی دارند
خواندن چند کتاب خوب پشت سر هم، اشتیاق شما به کتابخوانی را چند برابر میکند.

چگونه مطالعه را به عادت تبدیل کنیم؟
عادت یعنی رفتاری که بدون فکر کردن انجام میشود. برای اینکه مطالعه به این مرحله برسد، سه کار مهم لازم است:
1. همیشه کتاب همراه داشته باشید
کتاب کاغذی، کتاب الکترونیک یا کتاب صوتی فرقی نمیکند. اگر کتاب همراهتان باشد، در همه زمانهای مرده مثل وقت استراحت کوتاه، صف اتوبوس یا تاکسی یا زمان انتظار، مسیر رفتوآمد میتوانید مطالعه کنید.
2. مطالعه را با علایق شخصی ترکیب کنید
اگر عاشق تاریخ هستید، از کتاب تاریخی شروع کنید. اگر عاشق داستانید، از رمان کوتاه. اگر دنبال توسعه فردی هستید، کتابهای روانشناسی سبک شروع خوبی هستند. و نکته مهم این است که وقتی در ابتدای مسیر هستید، سراغ کتابهای خیلی جدی نروید.
چرا کتاب صوتی بهترین راه برای بازگشت به کتابخوانی است؟
برای کسانی که مشغله زیادی دارند، یکی از بهترین راهها کتاب صوتی است چون باعث میشود:
* خستگی چشم کمتر شود
* در موقعیتهای مختلف بتوانید از آن استفاده کنید
* نیاز به تمرکز بالا ندارد.
بسیاری از افراد بعد از مدتی گوش دادن به کتاب صوتی، کمکم به سمت کتابهای الکترونیک و کاغذی هم میروند.